Sifat va sifat menejmenti tizimi tushunchalari

2. Tovarning raqobatbardoshligi - bu lining nisbiy tavsibo‘lib, ushbu tovaming raqobatchi tovaridan, birinchidan, aynan bitta ijtimoiy ehtiyojga mosligi bo‘yicha, ikkinchidan esa ushbu ehtiyojni qondirish xarajatlari bo‘yicha farqlarini aks ettiradi.
Tovarning raqobatbardoshligi ko‘rsatkichlarning uchta guruhi bilan tavsiflanadi:
• foydaliligi (sifati, foydalanish samarasi va h.k.);
• iste’molchining ehtiyojlarini ushbu buyum vositasida qondirishda iste’molchining xarajatlari (sotib olish, foydalanish, texnik xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash, utillashtirish va h.k.);
• taklifhing raqobatbardoshligi (mahsulotni bozorga chiqarish usuli, yetkazib berish va to‘lov shartlari, sotish kanallari, servis xizmati va h.k.). Mahsulotning raqobatbardoshlik parametrlari me’yoriy (tovaming standartlar, texnikaviy shartlar, qonunchilikka 14 muvofiqligi), texnik (tovaming qo‘llanish sohasi, ishonchliligi, uzoq muddat xizmat qilishi, quwati va boshqalarni belgilab beruvchi texnologik xossalari), iqtisodiy (iste’molchining tovami sotib olish, ishlatish va utillashtirish xarajatlari darajasi, ya’ni iste’mol narxi) va tashkiliy (chegirmalar tizimi, yetkazib berishning butligi, yetkazib berish muddatlari va shartlari va h.k.) kabi parametrlarga bo‘linadi.
3. Mahsulot sifati - korxona faoliyatining eng muh/ ko‘rsatkichi. Mahsulot sifatini oshirish muayyan darajada korxo1 naning bozor sharoitlarida yashab qolishi, ilmiy-texnika taraqqiyotining sur’atlari, ishlab chiqa-rish samaradorligining o‘sishi, korxonada foydalaniladigan resurslaming barcha turlarini iqtisod qilishni belgilab beradi. Sifat tushunchasining aniq-iqtisodiy izohlari yetarli darajada ko‘plab mavjuddir.
ISO 9000:2005 xalqaro standartiga muvofiq «sifat» - bu mahsulotning xossalari va tavsiflari majmui bo‘lib, ular mahsulotga belgilangan yoki kutilayotgan ehtiyojlami qondirish qobiliyatini baxsh etadi.
Xalqaro standart - sifatni, tovar qanday maqsadlarga mo'ljallangan boisa, shu maqsadlarga mos bo‘lishi uchun tovarga berilgan uning o‘ziga xos xossalari, shakli, tashqi ko‘rinishi va qo‘llanish shartlarining majmui sifatida ta’riflaydi. Barcha bu elementlar sifatga qo‘yiladigan talablar bilan belgilanadi, bu talablar loyihalash bosqichida buyuirming texnik tavsiflari, konstruktorlik hujjatlari va texnikaviy shartlarda aks ettirilib, xom ashyo sifati, konstruktiv o‘lchamlari, rang-tuslaming birligi, jilosi va hokazolami ko‘zda tutadi.