g'imtir qo'shimchalarini qo'shish bilan hosil bo'ladi: ko'kish, ko'kimtir,
sarg'imtir.
3.
Belgining noaniqlik shakli sifatlarning juftlashishi asosidavujudga keladi.
Ayrim tovush o'zgarishi asosida juftlashgan sifatlar noaniq belgini hosil
qiladi: g'adir -budir, chala-chula.
4.
Belgining ko'pligi sifatlarni takrorlash orqali ham hosilbo'ladi: uzun-uzun,
katta-katta, og'ir - og'ir.
Sifatlarda -gina (-kina- qina) qo'shimchasini qo'shish orqali ham sifatlarning
modal shakli hosil bo'ladi: yaxshigina uy, o'g'rigina bola ("Mening o'g'rigina
bolam" G'.G'.) Guzardagi samovarda g'aribgina bo'lib o'tirgan ekan.(S.A.)
Sifatlarning otlashishi. Sifatlarning gapda ot bajaradigan vazifani bajarib,
otning so'rog'ini olib kelishi sifatlarning otlashishi deyiladi. Otlashgan sifatlar
o'zining asl mohiyatini, yani predmet belgisini ifodalash xususiyatini yo'qotadi.
Otlashgan sifatlar gapda ega: Yaxshi yeydi oshini, yomon yeydi boshini.
(Maqol.); qaratqichli aniqlovchi: kechalari uxlamay, shu yolg'izimning umrini uzun
qil, deb yig'lab chiqadi. (S.A.); to'ldiruvchi: yaxshini yaxshi deydilar. (Maqol.)
vazifalarida
keladi.
Sifatlar tuzilishiga ko'ra sodda: yaxshi, keng, chiroyli, bilimli, zukko;
qo'shma: rahmdil, shifobaxsh, oqko'ngil, sofdil, shirinso'z, ochsariq; juft:
katta-kichik, oq-qora, uzoq-yaqin, bo'ladi.
http://fayllar.org
Do'stlaringiz bilan baham: |