Sifatlarning yasalishi Reja
Download 20.12 Kb.
|
Sifatlarning yasalishi
qaynoq,
bo'Iiq, o'siq, tuzuk, chinqiroq, hurkak. 18. -qoq, g'oq: fe' 1 negizlarga qo'shilib negiz orqali ifodalanganharakat belgisini ortiq ekanligini bildiruvchi sifatlar yasaydi: botqoqyer, tirishqoq odam, urushqoq bola. 19. -choq, -chiq, -chak, fe'l negizlarga qo'shilib, negiz orqali ifodalangan belgining ortiq ekanligini bildiruvchi sifatlar yasaydi: maqtanchoq, toyg'onchiq, kuyunchak. 20. -g'in, g'un, -kin, -qin: fe'l negizlarga qo'shilib, negiz orqali ifodalangan harakat, holat bilan bog'liqlik ma'nosidagi sifatlar yasaydi: so'lg'in, turg'un keskin, jo'shqin. 21. -qir, -qur, -gir, -kir: fe'l negizlarga qo'shilib negiz orqaliifodalangan harakat holatning ortiqligini bildiruvchi sifatlar yasaydi:topqir, chopqir, uchqur, sezgir, olg'ir, o'tkir. Quyidagi qo'shimchalar o'zakdan keyin qo'shilib nisbiy sifat yasovchi qo'shimchalardir. 1. -iy (-biy): ot negizlarga qo'shilib, negiz orqali ifodalanganpredmetga aloqadorlik ma'nosidagi sifatlar yasaydi: ilmiy, tarixiy,oilaviy, tashkiliy. 2.
o'xshashlikni bildiruvchi sifatlar yasaydi:odamsimon, butasimon, tuxumsimon, toshsimon kabi. 3. -lik: ot negizlarga qo'shilib, negiz orqali ifodalanganpredmetga xoslik ma'nosidagi sifatlar yasaydi: toshkentlik,farg'onalik kabi. 4. -gi, -ki, -qi: ot ravish, va ko'makchilarga qo'shilib, o'rin,payt va joyga xoslikni bildiruvchi sifatlar yasaydi: kuzgi, qishki,tashqi, ichki, hozirgi. 5. -dagi: ot negizlarga qo'shilib, o'ringa xoslikni bildiruvchi sifatlar yasaydi: uydagi. Sintaktik usul bilan qo'shma va juft sifatlar yasaladi. Ikki yoki undan ortiq so'zlardan tashkil topib, bir belgi anglatiladigan sifatlar qo'shma sifatlar deyiladi. Qo'shma sifatlar tarkiban quyidagicha bo'ladi: 1) ot+ ot shaklida: mehmondo'st, sohibjamol, jigarrang. 2. sifat+ot shaklida: sofdil, oqko'ngil, olijanob. 3. son+ot shaklida: uchburchak. besh xonali. 4. ot+ fe'l shaklida: tinchliksevar. erksevar. 5. Download 20.12 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling