Sifatlarning yasalishi Reja


Download 20.12 Kb.
bet3/7
Sana17.10.2023
Hajmi20.12 Kb.
#1706644
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Sifatlarning yasalishi

Sifat darajalari 
Predmetdagi belgini boshqa predmetdagi xuddi shunday belgiga nisbatlab
farqlash hodisasi sifat darajalari deyiladi. Sifat darajalari predmetdagi bir xil belgini
bir-biriga chog'ishtirish, solishtirish asosida yuzaga keladi. Sifatlarda uch xil daraja
mavjud:
oddiy
daraja,
qiyosiy
daraja,
orttirma
daraja.
Predmet belgisi boshqa predmetdagi xuddi shunday belgiga qiyoslanmasa oddiy 
daraja deyiladi: katta, uzun, keng, epchil.Predmet belgisini boshqa predmetdagi
shunday belgiga qiyoslanishidan qiyosiy va orttirma daraja sifatlari vujudga keladi.
Qiyosiy daraja. Predmet belgisini boshqa predmetdagi shunday belgidan ortiq yoki
kamligini bildiradigan daraja qiyosiy daraja deyiladi. Qiyosiy daraja sifatlarga -roq
qo'shimchasini qo'shish bilan shakllanib: a) belgini oddiy darajadagi sifatlarga
nisbatan ham kamligini ifodalaydi. Masalan, bu yo'l,narigi yo'lga nisbatan qisqaroq,
bu uy narigi uyga nisbatan pastroq; b) belgini ortiqligini ifodalaydi. Bu o'zidan ham
ko'ra Saidiyga qattiqroq ta'sir qildi. (A.Q.) Havo musaffo bo'lgani uchun pastda
yoqilayotgan
olovning
tutuni
odatdagidan
tiniqroq
ko'rindi.
(P.
Q.)
Belgini yanada ortiqligini ko'rsatishda - roq qo'shimchali sifatdan oldin yana ham
so'zlari keltiriladi. Nigora bu sehrli manzarada, oydinda yana ham sirliroq tuyilgan
ko'hna
qo'rg'onga
tikilib
uzoqroq
turdi.
(O
Yo.)
Orttirma daraja. Predmet belgisini boshqa predmetdagi xuddi shunday
belgidan juda ko'p ekanligini ifodalaydigan daraja orttirma daraja deyiladi. Orttirma
daraja oddiy daraja sifatlaridan oldin eng, juda, g'oyat, g'oyatda, nihoyatda,
benihoyat
so'zlarini
keltirsh
bilan
hosil
bo'ladi.

Qiyosiy daraja sifatlar morfologik usul bilan, orttirma daraja sifatlar esa sintaktik


usul bilan hosil bo'ladi.

Download 20.12 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling