Сигналларнинг параметрлари. Сигналнинг давомийлиги. Тс -[сек]


Радиоприёмникларнинг таркибий тузилиши


Download 0.5 Mb.
bet8/11
Sana08.03.2023
Hajmi0.5 Mb.
#1249015
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Radiotexnika

Радиоприёмникларнинг таркибий тузилиши

Радиоприёмниклар таркибий тузилиши буйича асосан икки турга булинади. Улардан биринчи тугридан - тугри кучайтиргичли, иккинчисини эса супергетеродинли деб аталади. 5.3- расмда тугридан тугри кучайтиргичли приёмникнинг тузилиш схемаси келтирилган.





5.3- расм.

Бу ерда 1 - антенна, 2 - кириш занжири, 3 - юкори частота кучайтиргичи, 4 - детектор (демодулятор), 5 - паст частота кучайтиргичи; 6 -чикиш курилмаси.




Кириш занжири керакли станция сигналини ажратади ва юкори частота кучайтиргичга (ЮЧК) узатади. ЮЧК да ажратилган сигнал керакли микдоргача кучайтирилади ва детекторга (демодуляторга) берилади. Детектор (демодулятор) юкори частотали сигнал таркибидаги ахборот (овоз, тасвир) сигналини ажратиб олади ва паст частота кучайтиргичига (ПЧК) узатади. ПЧК сигнални кучайтириб чикиш курилмасига узатади.
Тугридан тугри кучайтиргичли приёмникнинг асосий камчилиги:

  1. нисбатан паст сезгирлиги;

  2. частота ошган сари кучайтириш ва танлаш хусусияти камайиши. Бу камчиликлардан озод булган курилмалар - супергетеродин

радиоприёмниклари.

5.4 - расм. Супергетеродинли приёмник тузилиш схемаси.

Супергетеродин радиоприёмниклари куйидаги ташкил этувчилардан ташкил топган (5.4 - расм):



  1. Антенна. Фазодаги электромагнит тулкинларини кабул килиб, уларни электр сигналига айлантириб бериш учун хизмат килади.

  2. Кириш занжири (КЗ). КЗ, антенна томонидан кабул килинган радиосигналлар орасидан частота буйича фойдалисини танлаш, хамда кириш курилмаларини узидан кейинги келадиган занжирнинг кириши билан мослаштириш учун хизмат килади.

  3. Юкори частотали радиосигнал кучайтиргичи (ЮЧК). ЮЧК, кабул килинган радиосигналларни кучайтириб бериш учун хизмат килади.

  4. Гетеродин. Кам кувватли генератор булиб, оралик частотани шакллантирувчи юкори частотали гармоник сигнал автогенератори.

  5. Аралаштиргич. Аралаштиргич, радиосигнал частотаси ва гетеродин шакллантирган частоталарини узаро аралаштириб улар орасидан оралик частота сигналларини ажратиб бериш учун хизмат килади. Бу хар иккала ташкил этувчилар (гетеродин ва аралаштиргич) узаро биргаликда частота узгартиргичи (ЧУ) деб аталади.

  6. Оралик частотаси кучайтиргичи (ОЧК). Бу кучайтиргич ЮЧК ларга ухшаш сигналларни кучайтириш учун хизмат килади. Аммо ЮЧКлар исталган частотали радиосигналларни кучайтираверса, ОЧКлар эса, факат битта, яъни олдиндан белгилаб куйилган оралик частотали сигналларни кучайтиради.

  7. Детектор. Детектор, юкори частотали, модуляциланган радиосигналлар орасидан маълумот сигналларини ажратиб бериш учун хизмат килади.

  8. Паст частотали кучайтиргич - ПЧК. ПЧК лар детектордан чиккан сигналларни кучайтириб бериш учун хизмат килади.

9. Чикиш курилмаси. Кабул килинган сигналларни овозга, тасвирга ёки
бошка маълумот турига айлантириб беради.
Супергетеродинли приёмникнинг ишлаш принципи куйидагича. Аралаштиргичнинг биринчи киришига ЮЧК дан ажралган ва кучайтирлиган танлаган сигнал f келади. Иккинчи киришига эса гетеродиндан fg частотаси берилади. Гетеродин частотаси танланган сигнал частотасидан хар дойим foch га фарк килади:


fg=fs ± foch, (5.3)

бу ерда foch- оралик частота.


Натижада аралаштиргичда fs ± f (к=1,2,3 ... ) комбинацион частоталар пайдо булади. Аралштиргичнинг фильтри (юкламаси) факат битта частотага созлаган, яъни foch оралик частотасига.
Радиоприёмникда бошка частоталарга созланган пайтда оралик частотаси доимий булади, чунки fs узгарганда fg хдм пропорционал равишда узгаради ва foch узгармай колади.
Супергетеродинли приёмникнинг афзалликлари.

  1. Сигнал танлаш хусусияти яхшиланади. Бунинг сабаби шундаки, оралик частота кабул килинган частотадан нисбатан пастрок ва ОЧКларнинг АЧХ си "П" шаклига якинрок булади.

  2. Юкори сезгирликка эга. Супергетеродинли приёмникда ОЧК лар факат битта ва нисбатан паст частотани кучайтиради. ОЧК юкламасидаги фильтрлари ишлаб чикарилади, ва ОЧК кучайтириш коэффициенти ЮЧК дан анча катта булади. ОЧК каскадларини керакли микдорда купайтириш мумкин. Приёмникнинг умумий кучайтириш коэффициенти ошади ва сезгирлиги хам ошади.

  3. Танлаш ва сезгирлик частота диапазони буйича кам узгаради, чунки бу курсаткичларни асосан ОЧК таъминлайди




Download 0.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling