Siklogeksanni oksidlash bilan adipin kislota ishlab chiqarish texnologiyasi

SULFAT KISLOTASINI NITROZA USULI BILAN
OLISH TURLARI.
Sulfat kislotani nitroza usuli bo‘yicha olishni 2 xil turi bor:
1. Kamerali tur.
2. Minorali tur.
1.Kamerali turda oltingugurtni selitra bilan qo‘shib qizdirilganda hosil bo‘luvchi SO_2, NO_2, N₂O₃ gazlarini qo‘rg‘oshindan yasalgan kameralarda suv bilan yuttirish natijasida 65% li iflos sulfat kislota olingan. Kamerali tur qurilmasining unumdorligi past bo‘lganligi uchun keyinchalik bu tur qurilmalar amaliyotda juda kam qo‘llanadi.
2.Minorali turda bu gazlar ichi har xil jinslar bilan to‘ldirilgan minoralarda suv bilan shimdirilib, sulfat kislota olinadi. Bunday qurilmalarning unumdorligi bir necha marotaba katta, kislotaning konsentratsiyasi 75% ni tashkil etadi.
NITROZA USULI BILAN SULFAT KISLOTA ISHLAB
CHIKARISH BO‘LIMLARI.
Nitroza usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish 2 bo‘limdan iborat:
1.O‘choq bo‘limi.
2.Nitroza bo‘limi.
Xom-ashyo sifatida tarkibida oltingugurt yoki uning birikmalari bor bo‘lgan barcha moddalar ishlatiladi. Bu bilan kontakt usulida farq qiladi.
SULAT KISLOTASINI NITROZA BO‘LIMIDA
HOSIL QILISH MEXANIZMI.
Bu masalada har xil gipotezalar mavjud:
Shulardan biri bo‘yicha, bu jarayon bir qator bosqichlardan iborat:
1. O‘choq gazi tarkibidagi SO₂ va O₂ ni nitroza eritmasidagi absorbsiyalanishi bosqichi:
а) SO_2(г) SO_2(э) (7)
б) О_2(г) О_2(э) (8)
в)SO_20(э) Q H₂O_(с) H₂SO_3(с) Q Q₂₄ (9)
2.Nitrozaning parchalanish, ya’ni denitratsiya jarayoni bosqichi:
а)2НNSO₅ Q H₂O_(C) 2H₂SO₄ Q N₂O₃ - Q₃₉ (10)
б) N₂O₃ ni suv bilan xemosorbsiyasi:
N₂O₃ Q H₂O HNO₂ Q Q₄₀ (11)
HNO₂ - nitrat kislota turg‘un kislota emas.

1. 
   HNO₂ sulfit kislota bilan reaksiyaga kirishib, SO₂ ning oksidlanish jarayoni bosqichi:
   

2HN^Q3 O₂ Q H₂S^Q4O₃ H₂S^Q6O₄ Q 2N^Q2O Q H₂O (12)
Bu reaksiya bo‘yicha maxsuliy sulfat kislota hosil bo‘ladi.
4. Azot oksidlarining oksidlanishi bosqichi:
а) 2NO Q O₂ 2NO₂ Q Q₁₃ (13)
б) NO Q NO₂ N₂O₃ Q Q₁₄ (14)
5. Hosil bo‘lgan azot oksidlarining sulfat kislota bilan absorbsiyasi bosqichi:
N₂O₃ Q 2H₂SO₄ 2HNSO₅ Q H₂O Q Q₃₉ (15)
bu reaksiyada HNSO₅ nitrozilsulfat kislota hosil bo‘ladi.