Sinf rahbari ishni rejalashtirish va xisobga olishda pedagogik jamoaning o’rni

Pedagogik kengash va uning vazifalari. 

          Ta‟lim  muassasalarda    o„quv-tarbiya  ishlarini  va  o„qituvchilarning  bilim 

darajasini takomillashtiradigan vosita bu- pedagogik kengash hisoblanadi. Direktor 

pedagoglar  kengashining  raisidir.  Uning  a‟zolari  esa  jamoa  hisobida  faol 

---

 

22 

hodimlarni  nazarga  olib  tashkil  qilinadi.  Muassasalar      pedagogik  kengashi 

muassasa  hayotining  jamoa  orasida  muhokama  etish  va  hal  qilish  eng  muhim 

organidir.  Direktor  pedagoglar  kengashi  a‟zolarining  tashabbus  ko„rsatishlari 

uchun  sharoit  yaratish  va  kengashni  kamida  har  oyda  bir  marta  chaqirib  turishini 

talab qiladi. 

 Pedagogik  kengash  rahbarlarining  muassasa  oldida  turgan  vazifalarni  amalga 

oshirishiga yordam beradigan tashkilotdir. 

  Pedagogik  kengash  kotibi  o„qituvchilardan    biri  butun  o„quv  yiliga  saylab 

qo„yiladi.  Pedagogik  kengashning  qarori  a‟zolarning  uchdan  ikki  qismi 

qatnashgandagina qonuniy hisoblanadi. Ovozlar teng bo„lgan holda raisning ovozi 

hal hiluvchi kuchga ega bo„ladi.  

    Pedagogik    kengashning  ish  mazmuni:  Nizomga  muvofiq  kengashning 

faoliyatida  taaluqli  ko„p  masalalar  bilan  shug„ullanadi.  Majlisning  kun  tartibiga 

kengash  a‟zolarining  hammasini  qiziqtiradigan,  muassasalar  hayotining  barcha 

sohalari uchun ayniqsa, ta‟lim-tarbiya ishlari sifatini yuksaltirish va har tomonlama 

yaxshilash  uchun,  prinsipial  axamyatga  ega  bo„lgan  muhim  masalalar  kiritilishi 

lozim. Shunday qilib kengashda eng muhim masalalardan: 

- hukumat tomonidan tavsiyalangan direktivalar; 

-xalq maorif vazirlikdan yuborgan buyruq va farmoyishlar; 

- yangi o„quv yiliga tayyorgarlik; 

- pedagogik kadrlar bilan ta‟minlash; 

- O„quv-tarbiya ishlariga oid reja va hisobotlar kurib chiqiladi; 

- O„qituvchilar, rahbarlar va boshqa xizmatchilarining hisobotlari; 

-  O„quv  tarbiya  dasturlarini  bajarilishi,  O„quvchilarni  O„zlashtirish 

darajalari; 

- talabalar odob-ahloqi kabilar ko„rib chiqiladi. 

 Undan tashqari ta‟lim-tarbiya sohasidagi aktual muassasalar: 

- eng yaxshi O„qituvchilar tajribalari; 

- Ota-onalar bilan hamkorlik ishlari; 

- sinfdan-sinfga kO„chirish muommolari; 

---

 

23 

- yakuniy nazoratlar natijalari; 

-  talabalarni  attestatsiyalash  va  xujjat  berish  va  hakozolarni  muhokama 

qilinadi. 

Pedagogik kengash maktab va o„rta maxsus ta‟lim muassasalarda pedagogik 

kollektivini  mustahkamlab  maktab  ishida  qoida-qonunlarni  hal  qiluvchi  organ 

hisoblanadi.  Chunki  bularsiz  ta‟lim-tarbiya  bobidagi  ishlarida  yaxshi  natijalarga 

erishib bO„lmaydi. Bundan tashqari maktab va O„rta maxsus ta‟lim muassasalarda 

O„quv-tarbiya  ishini  yaxshi  yO„lga  qO„yish  uchun  otalikka  olgan  korxonalar  va 

tashkilotlar orqali aloqada bO„lish kerak. 

Pedagogik  kengashining  ish  rejasi  bir  yoki  yarim  yilga  mO„ljallab  tuziladi. 

Rejaga asosan quyidagi masalalarni kiritishi mumkin.  

 Masalan: 

1.  Bozor iqtisodiyotiga o„tish munosabati bilan pedagoglar jamoasining roli. 

2.  Ta‟limning  kabinet  sifatida  olib  borishning  ahvoli  va  uning  yanada 

yaxshilash yO„llari. 

3.  Ta‟lim  va  tarbiya  asosiy  tashkiliy  shakli  dars,  dars  samaradorligini 

oshirishning holati. 

4.  Ta‟lim-tarbiya jarayonida xalq pedagogikasidan foydalaniladi. 

5.     Maktab va o„rta maxsus ta‟lim muassasa faoliyatida umumiy majburiy 

tayanch ta‟limining amalga oshirilish ahvoli va uni yanada yaxshilash choralari. 

6.     Maktab  va  o„rta  maxsus  ta‟lim  muassasalarda  hamma  predmetlarning 

O„qitilish holati va O„quvchilarni bilim olish holati qandayligi. 

7.     Maktab  va  o„rta  maxsus  ta‟lim  muassasalardan  tashqari  tarbiyaviy 

ishlarning holatini ko„rish. 

8.    O„quvchilarni kompyuter kabinetlarining jihozlanishi.   

Pedagogik kengash ish jarayonida: 

A) Maktabni rivojlantirish rejasini tasdiqlaydi; 

B) Kollektiv konferensiyasi qarorlarini bajarilishini tashkil qiladi; 

V)Davlat  va  jamoat  tashkilotlarida  O„quv-tarbiya  manfaatlarini  ximoya 

qiladi; 

---

 

24 

S)  Metodik  kengashning  tavsiyasiga  kO„ra  O„qitish  va  tarbiyalashning 

mazmunini, metodlarini, vositalarini aniqlaydi, davlat ta‟lim standartlari talablariga 

mos ta‟lim darajasiga erishilishini ta‟minlaydi; 

D) Jamoani tartibini belgilaydi; 

G) Pedagog va boshqa kadrlarni taminlashga asos bo„ladi; 

J)Ta‟limni  boshqaruv  organlari  huzuridagi  malaka  komissiyasiga  malaka 

toifalarini berish hakida taklif kiritiladi; 

Z) 

O„kitish  va  tarbiyalashni  takomillashtirish  bo„yicha  jamoat 

tashabbuslarini qo„llab-quvvatlaydi; 

I) Muassasaga ajratilgan mablag„larning o„rinli ishlatilishini nazorat qiladi. 

Kengash  ma‟muriyati  va  jamoat  tashkilotlar  bilan  mustahkam  hamkorlikda 

ishlaydi.  

   Uning  barcha  qarorlarini  jamoa,  ota-onalar  e‟tiboriga  o„z  vaqtida  yetkazadi. 

Uning qarorlari ma‟muriyati va kollektivning barcha a‟zolari uchun majburiydir. 

Ayrim  muassasalarda, odatda o„quv yili oxirida direktor va o„rinbosarlar o„quv 

yili  yakunlarini  sinchiklab  tahlil  qilib,  pedagoglar  kollektivining  kelgusi  o„quv 

yilidagi  muxim  vazifalarini  belgilab  oladi.  Ayrim  muassasalarda  pedagoglar 

kengashining  yangi  o„quv  yili  uchun  joriy  ish  rejani  yozgi  imtihonlarning 

natijalarini  muhokama  qilish  bilan  bir  vaqtda  tuziladi,  bu  esa  pedagoglar 

kengashining hamma a‟zolariga reja tuzishda qatnashish imkonini beradi. 

Pedagoglar  kengashi  majlisi  bir  oyda  bir  marta      yoki  bir  yilda  to„rt  marta 

O„tkazilishi  sababli  pedagogik  kengashning  ish  rejasiga  eng  muhim  va  asosiy 

masalalarni  kiritish  to„g„ri  keladi.  Bu  esa  majlislarda  masalalarning  ko„payib 

ketmasligi uchun nihoyatda muhimdir.  

Pedagoglar  kengashi  o„quv  muassasa  ishdagi  yutuq  va  kamchiliklarni 

hisobga olish va qayd etish bilangina chegaraldanib qolmasligi  lozim. 

Pedagogik    kengash  ta‟lim-tarbiyaga  oid  masalalarni  tezroq  va 

muvaffakiyatli  hal  qilishga  kollektivni  safarbar  qilishi  kerak.  Biroq  bir 

tematikaning  o„zini  hech  qanday  o„zgarishsiz  nohiya  va  viloyat  xalq  ta‟limi 

bo„limiga  tavsiya  etish  noto„g„ri bo„ladi. Bu   tematikaning pedagogik   kengashda 

---

 

25 

muhokama  qilib  qaror  qilishi  kerak.  Masalan:  Muassasa  rahbarlari  o„z 

muassasalardagi  hodimlarning  ish  faoliyatini  qoniqarli  emasligini  nazarga  olib, 

pedagoglar  jamoa  oldiga  faoliyatlarini  har  tomonlama  yaxshilash  masalasini 

quyishlari  mumkin.  Shu  munosabat  bilan  pedagoglar  kengashi  muhokamasiga 

quyidagi dokaladlarni kiritish mumkin: 

- «Dars sifatini yaxshilash choralari»; 

-  «Bolalar  bilimini  har  kuni  hisobga  olib  borish  –  ularni  darslarini 

o„zlashtirishini yaxshilash vositalaridan biridir». 

Darslarni  o„zlashtirishni  yaxshilash  vazifasiga  aloqador  bo„lgan  bir  qancha 

boshqa masalalarni pedagogik kengashda muhokama qilinadi. 

Qayd    qilib  o„tganidek,  pedagogik  kengashiga  masalalarni  to„g„ri  tanlash 

muhim  ahamiyatga  ega.  Ba‟zi  holatlarda  ikkinchi  darajali  masalalarni  yoki 

kengashning  vazifasiga  butunlay  taalluqli  bo„lmagan  masalalarni  muhokama 

qiladilar.  Pedagogik  kengash  ishini  uning  yig„ilishini  3-4  soatdan  oshib 

ketmaydigan  qilib  rejalashtirish  kerak.  Shuning  uchun  rejani  bir  yig„ilishda  bir-

ikkitadan ortiq masala muhokama etilmaydigan qilib tuzish kerak. 

Keraksiz  paralelizm  bo„lmasligi  uchun  qaysi  masalalarni  metodik 

birlashmalarida,  qaysilarini  ishlab  chiqarish  yig„ilishlarida  va  qaysi  masalani 

pedogogik kengashda muhokama qilish kerakligini ham aniq belgilab olish zarur. 

Shu  bilan  birga,  belgilangan  masalalarni  qanday  muhokama  qilishni,  bu 

muhokama  oldindan  qanday  ishlar  qilinishi  kerakligini  puxta  O„ylab  olish  kerak. 

Boshqaruvchi o„quv yilining boshida yo„l-yo„riq ko„rsatib beruvchi doklad, o„quv 

yilining oxirida esa hisobot dokladi qiladi.    

Pedagogik  kengashi  majlisi  muhokamasiga  qo„yilgan  masalalar  bilan 

kengash a‟zolari yozma dokladlar yoki ularning tezislarini ko„rib oldindan tanishib 

chiqishlari lozim. 

Har  bir  kengash  a‟zosi  kun  taritibidagi  masalani  muhokama  qilishda  faol 

qatnashibgina  qolmay,  yil  davomida  biron  aktual  ta‟lim-tarbiyaviy  masalaga 

ma‟ruza yoki qo„shimcha ma‟ruza qilishi lozim. 

---

 

26 

Yaxshi  tayyorgarlik  ko„rilgan  pedagoglar  kengash  majlislari  jonli,  qiziqarli 

va natijali o„tadi.   

Pedagoglar  kengashida,  biron  yaxshi  tajribani  ko„rsatish  maqsadida  qO„lga 

kiritilgan  yutuqlarni  muhokama  va  tahlil  qilish  lozim.  Bu  holat  jamoa  o„rtasidagi 

psixologik  iqlimning  yaxshi  bo„lishga    va  ularning  g„oyaviy-siyosiy  va  dunyoviy 

bilimlarini shakllantirishga asos bo„la oladi.