Sinonimiya, antonimiya, omonimiya


Bizda RuNet-dagi eng katta ma'lumotlar bazasi mavjud, shuning uchun siz har doim shunga o'xshash so'rovlarni topishingiz mumkin


Download 36.59 Kb.
bet2/7
Sana28.12.2022
Hajmi36.59 Kb.
#1016441
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Sinonimiya, antonimiya, omonimiya

Bizda RuNet-dagi eng katta ma'lumotlar bazasi mavjud, shuning uchun siz har doim shunga o'xshash so'rovlarni topishingiz mumkin
Ushbu mavzu quyidagilarga tegishli:
Tilshunoslik
Tilshunoslik rivojlana boshladi, tilshunoslik sohasida ishlay boshladi. Til belgisi muammosi. So'z tilning asosiy birligidir. Fonetik nutq, tovushlar tizimi. Rus tili tizimi va o'rganilayotgan til.
Ushbu material bo'limlarni o'z ichiga oladi:
Tilshunoslik fanining predmeti: tilshunoslik fanlar tizimida
Lingvistik belgi tushunchasi: belgilovchi va belgilovchi, ma'no va ahamiyat

Til tizimining birliklari va darajalari: fonologik, morfologik, sintaktik; so'z tilning asosiy birligi sifatida


Til va nutq; til tizimini tashkil etish: birliklar va variantlar; kontrast, qo'shimcha taqsimlash, erkin o'zgarish; sintagmatik-paradigmatik munosabatlar
Nutq organlari
Nutq tovushlarining shakllanishi: rezonans, formantlar
Fonetika birliklari: tovush, boʻgʻin, oʻlchov (fonetik soʻz), ibora
Vokalizm, unlilarning tasnifi
Konsonantizm, undosh tovushlarning tasnifi

Fonetik jarayonlar: assimilyatsiya, dissimilyatsiya, akkomodatsiya, protezlar, metatezalar, epentezlar.


Bo‘g‘in, bo‘g‘in tuzilishi, bo‘g‘in turlari. Bo‘g‘in yasalishi nazariyalari
stress va prosodiya. Stress turlari
Fonetika va fonologiya

Fonema. Differensial belgi. Fonologik jihatdan ahamiyatli va ahamiyatsiz qarama-qarshiliklar. Qarama-qarshiliklarning tasnifi


22. SINXRONIK LEKSIKOLOGIYA. POLISEMIYA. OMONIMIYA. SINONIMIYA. ANTONİMİYA
Leksikologiya tilning lug‘at boyligi haqidagi fandir. U leksik deb ham ataladi va unga kiritilgan birliklar leksemadir. Bu birliklarni so‘zlarning leksik shakllari deb ham atashimiz mumkin. Gap shundaki, so‘z nutqda turli ko‘rinishlarda amalga oshiriladi: so‘z birikmasining lug‘aviy davrida o‘zining lug‘aviy shaklida, morfologik – morfologik va sintaktik jihatdan – sintaktik shaklda amalga oshiriladi.
So‘zning leksik shakli (leksema) yangi gap qurishda boshlang‘ich nuqtadir. Shuning uchun u yoki bu so`zning boshlang`ich, boshlang`ich shaklini ifodalaydi. Ikkinchisi odatda morfologik paradigmaning yadro shakli sifatida tushuniladi. Masalan, otlar uchun bu nominativ va birlik shaklidir. Morfologik davrda u bilvosita hol yoki shaklini olishi mumkin koʻplik, sintaktikda esa - u yoki bu sintaktik vazifa (masalan, yangi ma'lumot tashuvchisi bo'lish - rom). Demak, leksemalar so‘zlovchining o‘z faoliyatining dastlabki davrida, so‘zlarni tanlashda qatnashadigan shakllaridir. qurilish materiali u yaratgan taklif uchun.
Aytaylik, biz jumlani tuzyapmiz, uning ob'ektlaridan biri ilm odami. Uni belgilash uchun qanday leksik imkoniyatlarimiz bor?
Birinchi bunday imkoniyat yadroviy(asosiy, asosiy) leksema - " olim". Ikkinchi imkoniyat sinonimi – « tadqiqotchi". Uchinchi imkoniyat umumiy ma'noga ega so'zlardan foydalanish bilan bog'liq - gipernimlar – « muallif, mutaxassis, tahlilchi"va hokazo. To'rtinchi imkoniyat ma'lum bir ma'noga ega bo'lgan so'zlar bo'ladi - giponimlar – « faylasuf, fizik, biolog, psixolog, kulturolog". Beshinchi imkoniyat - to'g'ri ism (ism)- masalan, " IN VA. Vernadskiy". Va nihoyat, ilm odamini belgilashning oltinchi imkoniyati izlar, ya'ni so'zlar majoziy ma'no(masalan, diniy sohadan o'tkazilgan, - " folbin, folbin, payg'ambar, sehrgar, sehrgar" va h.k.).
Bu erdan nima kelib chiqadi? Bundan kelib chiqadiki, muayyan tilning leksik tizimini quyidagi ketma-ketlikda qurish mumkin: yadro lug'ati - sinonimiya - giperonimiya - giponimiya - ononimiya - polisemiya(noaniqlik). Ammo bu zanjirga ko'proq qo'shilishi kerak antonimiya va omonimiya. Antonim va omonimlar so'zlovchining ongida ibora hosil qilish jarayonida tanlagan so'zlar bilan ham bog'lanishi mumkin (masalan, fan odamining nomi bilan bog'liq holda, uning ongida antonimlar paydo bo'lishi mumkin " soxta olim, havaskor, nopok, sarguzashtchi, fitnachi, sxolastik" va h.k.). An'anaga ko'ra, biz bu erda faqat to'rtta leksik hodisani ko'rib chiqamiz - polisemiya, omonimiya, sinonimiya va antonimiya.

Download 36.59 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling