Siqilgan gaz bakining portlashi natijasida sochilgan gaz baki bo’laklarining po’lat nishonlarga ta’sirini baxolash

SIQILGAN GAZ BAKINING PORTLASHI NATIJASIDA SOCHILGAN GAZ BAKI BO’LAKLARINING PO’LAT NISHONLARGA TA’SIRINI BAXOLASH

BAJARDI: RASULOV FARRUX

TEKSHIRDI: NODIRBEK ERXONBOYEV

Gaz bakining portlash sababi

Gaz bakining portlash sababi

Gazni saqlash idishidagi gaz bosimi keskin ko'tariladi. Agar tankning devor qalinligining mustahkamlik chegarasi oshib ketgan bo'lsa, xavfsizlik valfi ishlamay qoladi va gaz idishi haddan tashqari bosimga uchraydi. Gaz saqlash idishidagi uglerod to'planishi, harakat paytida qattiq zarralar va elektrostatik deşarj natijasida hosil bo'lgan uchqun natijasida hosil bo'lgan mexanik zarba, yomon sovutish tufayli gaz saqlaydigan idishda ko'p miqdordagi yog 'va karbid to'planadi va o'z vaqtida tozalanmaydi, buning natijasida idishda uglerod to'planib qoladi. Yonish, yuzaga kelishi oson bo'lgan gaz omboridagi yonish portlashi.

Gaz ballonlar qanday gaz saqlanayotganligidan qatiy nazar, nihoyatda xavfli hisoblanadi. Portlash sabablari har xil bo‘lishi mumkin. Jumladan, ballonlarning ma’lum balandlikdan tushib ketishi, metal qismlarga yoki bir-birlariga qattiq urilishi, quyosh nurlari yoki isitish tizimlari ta’sirida qizib ketishi, shuningdek, portlashning kelib chiqishiga nihoyatda past harorat va ballonlarni suyultirilgan gazlar bilan haddan tashqari to‘ldirish ham sabab bo‘lishi mumkin. Kislorod ballonlarining portlashiga ballon ichiga yoki gaz chiqarish – gaz to‘ldirish qurilmalariga moysimon moddalarning tushib qolishi ham sababchi bo‘ladi.

Gaz ballonlar qanday gaz saqlanayotganligidan qatiy nazar, nihoyatda xavfli hisoblanadi. Portlash sabablari har xil bo‘lishi mumkin. Jumladan, ballonlarning ma’lum balandlikdan tushib ketishi, metal qismlarga yoki bir-birlariga qattiq urilishi, quyosh nurlari yoki isitish tizimlari ta’sirida qizib ketishi, shuningdek, portlashning kelib chiqishiga nihoyatda past harorat va ballonlarni suyultirilgan gazlar bilan haddan tashqari to‘ldirish ham sabab bo‘lishi mumkin. Kislorod ballonlarining portlashiga ballon ichiga yoki gaz chiqarish – gaz to‘ldirish qurilmalariga moysimon moddalarning tushib qolishi ham sababchi bo‘ladi.

Davlat standart talablariga asosan sanoat korxonalari uchun kerak bo’ladigan gazlarni suyultirilgan va yuqori bosimdagi holatida saqlash imkoniyatini beradigan ballonlarni kam xajmli - 0,4 - 12 litr, o’rtacha 20 - 50 litr va katta hajmlilari 80 - 500 litr qilib belgilangan. Ballonlarning kam va o’rtacha xajmlari, agar ularning ishchi bosimlari 10, 15 va 20 MPa atrofida bo’lsa, uglerodli po‘latdan, yuqori bosimdagilari esa sifatli nikel, xrom va boshqa metallar qo’shilgan po’latdan tayyorlanadi.

Davlat standart talablariga asosan sanoat korxonalari uchun kerak bo’ladigan gazlarni suyultirilgan va yuqori bosimdagi holatida saqlash imkoniyatini beradigan ballonlarni kam xajmli - 0,4 - 12 litr, o’rtacha 20 - 50 litr va katta hajmlilari 80 - 500 litr qilib belgilangan. Ballonlarning kam va o’rtacha xajmlari, agar ularning ishchi bosimlari 10, 15 va 20 MPa atrofida bo’lsa, uglerodli po‘latdan, yuqori bosimdagilari esa sifatli nikel, xrom va boshqa metallar qo’shilgan po’latdan tayyorlanadi.

Gaz ballonlarining portlashining asosiy sabablari

Gaz ballonlarining portlashining asosiy sabablari

• yonilg'i quyish qoidalarini buzish
• saqlash qoidalarini buzish
• tashish qoidalarini buzish

a) bo'shashgan ulanishlar orqali gazning chiqishi va uchqun mavjud bo'lganda, masalan, silindr qattiq jismga urilganda xavfli bo'lgan havo bilan portlovchi aralashmaning hosil bo'lishi;

b) silindrga issiqlik ta'siri, bu undagi gaz bosimining oshishiga olib keladi. Tsilindrni gaz bilan hajmning ¾ qismigacha to'ldirish kerak, silindrni gaz bilan kattaroq to'ldirish bilan, agar issiq xonaga kirsa, isitish vaqtida metall sinishi mumkin;

v) idishning devorlariga zarar etkazadigan mexanik zarbalar.

v) idishning devorlariga zarar etkazadigan mexanik zarbalar.

Propan isitish moslamalari uchun yoqilg'i sifatida, tom yopish, payvandlash uskunalari, maishiy gaz plitalari paytida qurilishda ishlatiladigan gaz brülörleri uchun ishlatiladi. Shuningdek, propan konditsioner va sovutish tizimlarida sovutgich sifatida ishlatilishi mumkin.

gaz ta'minoti to'xtatilgandan keyin ish kamerasidagi bosim ortdi

xavfsizlik valfi buzilgan

Statistik ma'lumotlarga ko'ra, Rossiyada har yili 200 ga yaqin odam maishiy gaz ballonlarining portlashi tufayli vafot etadi. Bunday portlashlarning oqibatlarini 122 mm artilleriya snaryadining portlashi bilan solishtirish mumkin. Yong'in sodir bo'lganda gaz ballonlari ayniqsa xavflidir. Bosimli gaz ballonlari qo'llaniladigan ob'ektlardagi yong'inlar halokatli oqibatlarga olib keladigan xavfli omillarning turli kombinatsiyalarining namoyon bo'lishi bilan tavsiflanadi.

Statistik ma'lumotlarga ko'ra, Rossiyada har yili 200 ga yaqin odam maishiy gaz ballonlarining portlashi tufayli vafot etadi. Bunday portlashlarning oqibatlarini 122 mm artilleriya snaryadining portlashi bilan solishtirish mumkin. Yong'in sodir bo'lganda gaz ballonlari ayniqsa xavflidir. Bosimli gaz ballonlari qo'llaniladigan ob'ektlardagi yong'inlar halokatli oqibatlarga olib keladigan xavfli omillarning turli kombinatsiyalarining namoyon bo'lishi bilan tavsiflanadi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAD