Social pedagogika

Tema: Social pedagogikanıń payda bolıwı tariyxı.
JOBA:

1. 
   " Social pedagogika" termini XX ásir basınan berli aktiv qollanilib kelinip atır, eger bul nomning óziXIX ásir ortalarında nemis oqıtıwshı Fridrix Disterveg tárepinen usınıs etilgen sonda da. v seredine XIX v.
   
2. 
   Sotsializatsiyaning tiykarǵı qaǵıydaları hám mánisi.
   

3. Insannıń sotsializatsiyasi.

1. " Social pedagogika" termini XX ásir basınan berli aktiv qollanilib kelinip atır, eger bul nomning óziXIX ásir ortalarında nemis oqıtıwshı Fridrix Disterveg tárepinen usınıs etilgen sonda da. v seredine XIX v.
XvIII asirde.pedagogika erte óspirimlik dáwirin shaxs rawajlanıwınıń ǵárezsiz basqıshı retinde kóriwdi basladı. Qızlar hám jigitler tuwrıdan-tuwrı úyreniw ob'ektine aylanıwdı. Pedagogikanıń socialliq ómirge qollanıw etiliwi XIX ásirdiń ekinshi yarımında, jaslar hám úlken jas gruppaları onıń kózqarasına kirey baslaǵanda tereńlesdi. Sonıń menen birge, qaǵıydalar hám normalar sistemasına uyqas kelmaytuǵın jámiyet wákilleri kórip shıǵıldı. Keńeyiw Evropa hám Amerikada júz bolıp atırǵan social hám materiallıq processler menen baylanıslı edi. Sanaat hám texnika daǵı rawajlanıw social munasábetler salasında arnawlı bir mashqalalardi keltirip shıǵardı. Xalıqtıń awıllardan qalalarǵa kóshiwi adamlardı jańa islengen sharayatlarǵa iykemlesiwge májbúr etdi. Ayıpkerlik kópaya basladı, sebebi jaratılǵan shańaraqlar qatań etikalıq qádiriyatlarǵa iye emes edi, kóshe hám jarlılar sanı eksponent túrde o'sdi. Amerikaǵa Evropanıń kem rawajlanǵan mámleketleri xalqı kelgen. Shirkew adamlardı tárbiyalawda ústin orındı iyelewdi dawam ettirdi, biraq baribir óz abıraysın joǵatdı. Birpara boslıqlardıń payda bolıwı social pedagogikaǵa insandı tárbiyalaw hám qáliplestiriw salasında málim bir orındı iyelewge múmkinshilik berdi. Pedagogika rawajlandi hám úlkenler androgogikasi - pedagogikasınıń payda bolıwı jańa basqıshqa aylandı. Biraq ol basıdanoq (yaǵnıy 19 -ásirdiń ortalarından baslap ) hám házirgi kunge shekem tiykarlanıp úlkenler tálimi máseleleri menen shuǵıllanǵan. Sońǵı on jıllıqlarda gerogogika androgogikadan ajralıp shıqtı, ol ǵarrı adamlardıń rawajlanıwı menen shuǵıllana basladı. XIX asirde. biziń asrimiz dawamında jámiyette ózin tutıwda qıyınshılıqlar hám máselelerge dus kelgen balalar hám óspirimlerdi qayta tárbiyalaw pedagogikası payda boldı hám qáliplesti. Dástúriy pedagogikanıń ózgergen social buyırtpaǵa bergen juwapları sheklengen edi. Pedagogikanıń konservatizmi oǵada kúshli ediki, hátte payda bolǵan jańa sanaat - social pedagogika - bir qatar ilimpazlar pedagogikanıń dástúriy " klientlari" - balalar, óspirimler, jigitler máselelerin úyreniwge intildilar. Bul social pedagogikanıń bir qatar tiykarlawshileri (G. nol, G. Boymer hám basqalar ) kem támiyinlengen balalarǵa social járdem hám voyaga etpegenlerdiń huqıqbuzarliklarining aldın alıw onıń izertlew teması retinde qaralıwında hákis etdi.
" Social pedagogika" pánine taǵı bir tariypni nemis alımiPol Natorp bergen. Onıń pikirine kóre, social pedagogika xalıqtıń materiallıq dárejesin asırıw ushın jámiettiiń tálim kúshlerin birlestiriw mashqalasın úyrenedi. Bunday túsinik zamanagóy dáwirdiń social buyırtpasına tolıq uyqas keldi jáne social pedagogikanı insannıń pútkil turmısı dawamında tárbiyası haqqındaǵı bilim tarawı retinde kórip shıǵıwǵa múmkinshilik berdi.
Rossiyada social pedagogika XIX ásir aqırında payda boldı. mektepti turmıs jáne social ortalıq menen bólew ideyasın islep shıǵıw hám ámelge asırıwǵa urınıw formasında. Bul ideyaS. T. Shatskiydan, sonıń menen birge, bir qatar jaqtı pedagoglardıń dóretpeleri hám tájiriybelerinde teoriyalıq tiykar hám salıstırǵanda etarli ámeliy tımsalǵa iye boldı.
Social pedagogikaǵa tán bolǵan máseleler 1970-jıllarda jámiyette kórinetuǵın bóle basladı. Jasaw jayında balalar menen islewdiń jańa variantları hám tiyisli kórsetpeler islep shıǵıldı. Ilimiy pán retinde qáliplesiwinde pedagogika anıq túrde úsh basqıshdan ótti.
Birinshi basqısh -empirik basqısh. Bul óz iskerligine pedagogikalıq strukturalıq bólekti (sanalı túrde yamasa ongsiz túrde) alıp keletuǵın kóplegen social tarawdıń ámeliyatshılarınıń eksperimental iskerligi tuwrısındaǵı maǵlıwmatlardı toplaw basqıshı bolıp tabıladı. Bunday iskerlik mudamı ámeldegi bolǵan hám mudamı bul komponentti kúshaytirgan, rawajlantırǵan, rawajlanıwlastırǵan, óz jumıslarında etakchi orındı iyelegen adamlar bolǵan. Ámeliy social -pedagogikalıq iskerlik menen bir qatarda onıń málim bir formada ilimiy analizi ótkerildi.
Social -pedagogikalıq iskerlik tariyxın úyrenip shıqqannan keyin, ol jámiettiiń túrli sub'ektleri hám institutlarınıń social -pedagogikalıq ámeliyatın sáwlelendiriwi anıq boladı. Olar oqıtıwshılar, ruxaniylar, shıpakerler, mádeniyat, sport mákemeleri xızmetkerleri, siyasiy ǵayratkerler hám túrli tarawlar daǵı basqa qánigelerdiń kásiplik iskerligi sheńberinde tarqaq formada ámeldegi bolǵan.
Vtoroy etap Social pedagogika rawajlanıwınıń ekinshi basqıshıilmiy hám empirik. Bul basqısh idealǵa jaqın bolǵan social -pedagogikalıq ob'ektler (processler, sistemalar, iskerlik túrleri) modellerin qurıwdan ibarat. Bul basqıshda ámeliyatqa jóneltirilgen hám teoriyalıq jóneltirilgen social -pedagogikalıq modeller qáliplesedi, birpara shamalar járdeminde social -pedagogikalıq haqıyqatlıqtıń kognitiv hám ózgeriwshen táreplerin sáwlelendiredi.
Tretiy etap Social pedagogika qáliplesiwiniń úshinshi basqıshınazariy bolıp tabıladı. Naǵız ózi basqıshda social -pedagogikalıq teoriya rawajlanadı.
Social pedagogika -sorawlarǵa juwap beretuǵın bilim tarawı :
1) arnawlı bir sharayatlarda túrli jas daǵı adamlar turmısında ne júz bolıwı yamasa júz bolıwı múmkin;
2) qanday etip insannıń tabıslı sotsializatsiyasi ushın qolay shárt-shárayatlardı jaratıw múmkin;
3) sociallashuv processinde adam menen júz bolatuǵın unamsız jaǵdaylardıń tásirin qanday kemeytiw múmkin.
Social pedagogika oqıw predmeti retinde keleshektegi oqıtıwshılarǵa social -pedagogikalıq haqıyqatlıqtıń suwretin sızıwǵa háreket etedi.
Social pedagogika bilim tarawı retinde social tálimdi tuwrıdan-tuwrı sotsializatsiya kontekstinde túsintiredi.
Bul " social pedagogika" oqıw stuldıń qurılısın belgileydi. Bul sotsializatsiyani social -pedagogikalıq hádiyse retinde kórip shıǵıwdan baslanadı. Keyin social tárbiya júz bolatuǵın jaǵdaylar, onıń mazmunı hám metodologiyasi ashıp beriledi. Kurs insannıń sotsializatsiyasi hám sotsializatsiya ǵárejetleri mashqalasınıń qısqasha xarakteristikası menen juwmaqlanadı.