Soliq huquqi

Soliq solish obyekti – soliq to‘lovchida soliq yoki boshqa majburiy to‘lov hisoblab chiqarilishi va (yoki) to‘lanishi yuzasidan majburiyat keltirib chiqaruvchi mol-mulk, harakat natijasidir.

Masalan, jismoniy shaxslardan undiriladigan mol-mulk solig‘ining obyekti O‘zbekiston Respublikasi hududida joylashgan uy joylar, kvartiralar, dala hovli imoratlari, garajlar va boshqa imoratlar, joylar, inshootlarlardir.

Soliq solinadigan baza – soliq solish obyektining soliq yoki boshqa majburiy to‘lovning stavkasi tatbiqan belgilangan ko‘rsatkichlardagi qiymat, miqdor, fizik va boshqa tavsiflarini ifodalaydi.

Masalan, jismoniy shaxslardan undiriladigan mol-mulk solig‘inining bazasi ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazuvchi organ tomonidan belgilanadigan soliq solish obyektlarining inventarizatsiya qiymati. Jismoniy shaxslarning mol-mulkini baholash bo‘yicha vakolatli organ tomonidan aniqlangan soliq solish obyektining bahosi mavjud bo‘lmagan taqdirda mol-mulkning qonun hujjatlari bilan belgilanadigan shartli qiymati soliq solinadigan bazadir. Qiymat milliy valyuta so‘mda belgilanadi.

Soliq stavkasi – soliq solinadigan bazaning o‘lchov birligiga nisbatan hisoblanadigan foizlardagi yoki mutlaq summadagi miqdorni ifodalaydi. Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarning stavkalari, Soliq kodeksida boshqacha qoida nazarda tutilgan bo‘lmasa, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan belgilanadi.

Jumladan, jismoniy shaxslarning mol-mulk solig‘i bo‘yicha shaharlarda joylashgan umumiy maydoni 200 kv.m dan oshiq va 500 kv.m gacha bo‘lgan turar joy, kvartiralarning baholash bo‘yicha vakolatli organ inventarzatsiya qiymatini belgilasa, soliq stavkasi ana shu inventarizatsiya qiymatining 1,6 foizi miqdorida hisoblab chiqiladi. Masalan, yuqoridagi o‘lchamdagi turar joy 50 mln.so‘m qiymat belgilansa, soliq stavkasi ana shu summaning 1,6 foizi miqdorida hisoblanadi.