Sotsial psixologiya (MA’ruzalar to’plami) mavzu-1: ijtimoiy psixologiyaning shakllanishi

vaziyatlar. Ikkala turdagi guruhlarning tub farqi shundaki, birinchi navbatda biz tajriba davomida tasodifiy shaxslar (taklif qilingan ko'ngillilar, sub'ektlar) bilan ishlaydigan guruhlar haqida gaplashamiz va uning tugashi bilan "ellik" deb nomlanadi. -minute ", M. Showning so'zlariga ko'ra, guruhlar. Ikkinchi holda, biz ma'lum bir tarixga ega bo'lgan, asosan, ijtimoiy-psixologik rivojlanishning ancha yuqori darajasi bilan ajralib turadigan asosan tashkil topgan guruhlarni nazarda tutamiz.
Keyingi ko'rib chiqilayotgan oppozitsiya - ochiq yopiq guruhlar - bu guruhning atrofdagi ijtimoiy muhit, jamiyat ta'siriga ochiqligi, ochiqligi darajasiga asoslangan. Zamonaviy dunyoda deyarli har qanday kichik guruh ochiq, bu hech bo'lmaganda yuqorida muhokama qilingan ta'rifdan kelib chiqadi. Shunga qaramay, biz "deyarli" deyishga majbur bo'lamiz va hech qanday tarzda tasodifan emas. Vaqti-vaqti bilan, guruhlarning mavjudligi, ehtimol, u yoki bu darajada, odamlar dunyosidan "uzilib qolganligi", ba'zan uzoq vaqtgacha yo'qotilishi tufayli yopiq toifaga kirishi mumkinligi aniqlanadi. Masalan, qadimgi imonlilar Lykovlar oilasi bilan bo'lib o'tgan hujjatli filmdan V. Peskovning "Taiga boshi berk ko'chasi" hikoyasi, hatto u bilan minimal aloqalar.
Va nihoyat, adabiyotda tez-tez uchraydigan kichik guruhlarning yana bir tasnifi mavjud, ular bo'yicha ular statsionar va vaqtinchalik bo'linadi. Ikkinchisiga nafaqat laboratoriya, balki tabiiy guruhlar ham kiradi.
19-Mavzu: Ijtimoiy psixologiyada ziddiyatlar muammosi.
Mavzu rejasi:

1. 
   Ijtimoiy psixologiyada ziddiyatlar muammosi
   
2. 
   O`zaro ta’sir jarayonining komponentlari.
   
3. 
   O`zaro ta’sir turlari.
   

Tayanch so`zlar: ziddiyatlar muammosi, O`zaro ta’sir jarayonini, O`zaro ta’sir turlari
Hayot konfliktlarga to`la. Insonning jamiyatdagi yashash tarzini turli ziddiyatlarsiz tasavur etib bo`lmaydi. Turli nizo va ziddiyatlar bilan umr davomida, har qanday yoshda, har joyda, har qanday vaziyatda to`qnash kеlish mumkin. Konfliktlar uyda, maktabda, ko`chada, o`kuvchilar orasida, ota-onalar va farzandlar, xodim va uning rahbariyati orasida, jamoa a'zolari o`rtasida sodir bo`lishi mumkin. Konfliktlar, odatda, ko`p vaqt odamlar birga bo`ladigan hollarda, ya'ni ular uzoq muddat bir-birlari bilan psixologik va ruhiy muloqotda bo`ladigan holarda, ular ma'lum muddat o`zaro birga bo`lishga majbur bo`lgan paytlarida ko`proq sodir bo`ladi.
Hеch bir inson o`zini konfliktlardan doimiy muhofaza kilingan dеb hisoblay olmaydi. Chunki konfliktlar ba'zan qo`qqisdan, hеch kutilmagan holda vujudga kеlishi hamda inson hayot tarzini tubdan o`zgartirib yuborishi mumkin. Konflikt har bir inson xayotining ajralmas qismi bo`lib, hеch bir inson konfliktlardan o`zini "kafolatlanganman" dеb ishonch bilan ayta olmaydi. Har birimiz bolalik davrlarimizdan konflikt vaziyatlarga tushamiz va bu holatlardan chikib kеtish yo`l va usullarini qidiramiz. Shu nuqtai nazardan qaraganda, konflikt ijtimoiy xodisa xisoblanadi. Chunki u ko`pchilik insonlarning kundalik turmush tarziga oid voqеa va hodisalarni qamrab oladi hamda konflikt rivojidan xar bir inson, yaqin qarindoshlar, mеhnat jamoasi o`rtasidagi tinch va totuvlikka asoslangan osuda xayot tarzi zarar ko`rishi mumkin.
Ulg`ayganimiz sari konflikt voqеa, xodisalar o`z kuchi va ta'sirini ham kuchaytirib boradi. Ammo biz konflikt nimaligini bilamizmi? Har doim xam konflikt vaziyatga tushib qolganda o`zimizni to`g`ri tutamizmi? Konflikt bizning hayotimiz uchun taxdid ko`rsatadimi? Konfliktning o`z ichki tabiati qanday? Konfliktdan kanday qutilish va yoki undan qanday chikib kеtish kеrak? Ziddiyat qanday qonuniyatlar asosida rivojlanadi? Nizoni rivojlantiruvchi omillarni oldindan bartaraf etsa bo`ladimi? Inson ziddiyatlarsiz yashashga o`rganishi mumkinmi?!
Mana shunday savollar ko`pchilikni o`ylantirishi tabiiy. Har bir inson konfliktlar bilan to`qnash kеlishi aniq bo`lganligi sababli konfliktlar xaqida kеng bilimlarni tarbiyalash va shakllantirish muhim pеdagogik ahamiyat kasb etadi. Shu bois konfliktlar to`g`risida xam nazariy bilimlar, ham amaliy ko`nikmalarga ega bo`lish hozirgi zamonda yoshlarni mustaqil hayotga tayеrlash hamda jamiyatda o`z o`rni va mavqеiga zga bo`lishida zarur extiyojlardan bo`lib, ana shunday bilimlarni targ`ib etish davrimizning dolzarb vazifalaridandir.