Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov


Download 6.86 Mb.
Pdf ko'rish
bet114/148
Sana19.10.2023
Hajmi6.86 Mb.
#1710147
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   148
Bog'liq
9-sinf Ozbekiston tarixi 2014-yil [uzsmart.uz]

Xiva xonligi bosh vaziri
X on lik n in g 
ij tim oiy-siyosiy 
tu zu m i


riklari Hazorasp, Urganch, Qiyot, Ko‘hna Urganch, X o‘jayli, Q o‘ngMrot hi­
soblangan. Ularning har biriga xon tomonidan tayinlangan bek yoki hokim 
rahbarlik qilar edi. Xonlikda ikkita kichik viloyatlar ham boMib, ulami xon 
noiblari boshqarardi. Xiva shahri va uning tevaragi bevosita xonning tasar- 
rufida boMgan. Mavjud boshqaruv apparatidagi mansabdor shaxslar dehqon 
va hunarmandlardan yigMladigan soliqlar hisobidan kun kechirar edi.
Mehtar
(bosh vazir) va 
devonbegi
(devonxona mutasaddisi) xonning oliy 
amaldorlari va yaqin maslahatchisi boMgan. Xonlikdagi sudlov tizimida ho- 
kimiyatga qarshi arzimagan qilmish uchun ham oMim jazosi qoMlanilar edi.
Islom dini ruhoniylari mamlakatdagi ijtimoiy-siyosiy hayotda katta 
ta’sirga ega edi. Xiva Buxorodan keyingi islom dini markazlaridan biri sa- 
nalardi. Shaharda 160 dan ortiq masjid va dindorlarning qadamjosiga ay- 
langan 60 dan ziyod avliyoning dahmasi mavjud boMgan. Mamlakatda 1,5 
mingga yaqin maktablar faoliyat yuritardi. Bu maktabni bitirgan talabalar- 
ning ayrimlari oliy (madrasa) o ‘quv yurtida o ‘qishni davom ettirib, 10 yilga- 
cha taMim olishardi. Bunda asosiy fanlar sifatida arab grammatikasi, islom 
huquqi va falsafasi, shuningdek, qo‘shimcha ravishda elementar arifmetika 
va geometriya o ‘qitilardi. Madrasa talabalari imtihon sinovlari topshirgan- 
laridan so‘ng bo‘shab qolgan qozilik, imomlik yoki boshqa biror nufuzli 
lavozimlarni egallashlari mumkin edi.
Yodda tuting!
Xiva xoni mam lakatni o ‘zi m ansub boMgan q o‘ng‘irot urug‘i 
zodagonlari, saroy a ’yonlari va oliy ruhoniylar guru hi ma- 
dadiga tayanib boshqargan.

Download 6.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling