Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov

f
'Si
1880-1885-yillarda ... I. Lazerev - ...
Po‘latxon - ... Andijon uchun janglar - ...
Farg‘ona viloyati ... yil tashkil topdi. Kaspiyorti viloyati - ...
X
Mag‘lubiyat sabab-
lari va oqibatlari
IX asming ikkinchi yarmida 0‘rta Osiyo xalqlari Rossiya imperiyasining harbiy yurishlariga qarshi mardonavor kurash olib bordi. Keng xalq omma- si vatan mustaqilligi va ozodligini mustamlakachilardan himoya qilish uchun qahramonlarcha jang qildi. Lekin bu davrdagi ichki nizolar, o‘zaro urushlar, hukmdorlarning uzoqni ko‘zlab ish olib bormaganligi oxir-oqibat yurtning mustaqilligi yo‘qotilib, o‘zgalarga tobe boMishga olib keldi.
0‘rta Osiyoning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishiga, Qo‘qon va Xiva xonliklari hamda Buxoro amirligining magdubiyatga uchrashiga quyidagilar sabab bo‘ldi: Birinchidan, Buxoro amirligi, Xiva va Qo‘qon xonliklari Rossiya imperiyasiga nisbatan harbiy va iqtisodiy rivojlanish so- hasida ancha orqada edi. Ayniqsa, ulaming harbiy sohadagi ahvoli o‘sha davrda jahon miqyosidagi taraqqiyot darajasidan past bo‘lgan. Xonliklaming tashqi siyosatda odilona siyosat olib bormaganliklari oqibatida ulaming o‘zlari tashqi dunyodan ajralib qolgan edi. Ikkinchidan, uchta davlat o‘rtasida o‘zaro do‘stona munosabatlar, hamkorlik va birdamlik yo‘q edi. Ulardagi siyosiy tizim, davlat boshqamvi zamonaviy boshqamvdan uzoq bo‘lib, o‘rta asrlarga xos yakkahokimiyatchilikka, zo‘ravonlikka asoslangan edi. Buning oqibatida ichki ziddiyatlar ko‘payib, nizolar kuchaydi. 0‘zaro umshlar, taxt uchun kurashlar avj oldi. Uchinchidan, umsh harakatlari vaq- tida xonlar biri ikkinchisiga yordam ko‘rsatmadi va o‘z tinchligini o‘ylab befarq qarab turdi. Bu esa har bir xonlikning alohida tor-mor etilishini yengillashtirdi. Shulaming barchasi Rossiya imperiyasi hukumatiga qo‘l keldi va vaziyatdan foydalanib mamlakatni mustamlakaga aylantirdi.
Yodda tutingl
C horizm istilosi ko‘pgina sabablar bilan bir qatorda, avva- lambor, o‘sha paytda mavjud bo‘lgan siyosiy boshboshdoqlik, hukmron kuchlarning uzoqni ko‘ra olmasligi, ma’naviy zaifligi oqibatida ro‘y berganini tarixiy misollar isbotlab turibdi.