_ 0‘zingizni sinangl
1878-yilda ... 1882-yilda ... 1885-yilning yozida ...
1880-yil noyabrda ... 1896-yilda ... qo‘zg‘olonlar boshlandi.
Rossiya imperiyasining savdo-sanoat doiralari Turkiston odkasini har tomonlama, ayniqsa, iqti- sodiy jihatdan qaram qilishda faol ishtirok etdilar. Mustamlakachi hukumat dastlab kodhirib kelti- rilganlar qishloqlarini o‘zbek, qirgdz, tojik qish- loqlaridan ajratib, mustaqil bodishini ta’minlagan bodsa, keyinchalik bu qishloqlar va mahalliy qishloqlarni birlashtirgan volostlarga rahbarlar- ni mahalliy aholiga mansub bodmagan shaxslardan qo‘ya boshladilar. Ular orqali mahalliy aholi ustidan boshqaruv va nazoratni o‘z qodlariga todiq olish modjallangan edi. Odka ma’muriyati qo‘zg‘olonlarning yan-
g
Xalq harakatlariga
qarshi jazo
tadbirlarining
kuchaytii ilishi
Jazo qo‘shinlari
i todqin bilan kuchayib ketishidan doimiy ravishda xavfsirab turardi. General-gubemator mahkamasi max- sus bodimining boshligd o‘z ma’- ruzasida «isyonga moyil» aholi va- killarini harbiy sudga berish va bu sud odim jazosini oshkora ijro etishi haqida fikr bildirdi. U xalqni qodquv va tobelikda ushlab turish odkada tartib hamda osoyishtalikni ta’minlashga qodir yagona vosita ekanligini uqtirdi.
1892-yildan mustamlakachilar oddiy fuqarolarni ma’murlarga qar- shilik kodsatgan taqdirda bevosita harbiy dala sudiga bera boshladilar. «Gunohkorlar»ni ochiqchasiga qatl etish endilikda odamlarni qodqitish uchun mustamlakachilarga katta huquqlar berdi.
S avol va topshiriqlar
Mustamlakachilik jabr-zulmining kuchayishi, asosan, qanday kodinish- larda yaqqol ko‘zga tashlanadi?
Mustamlakachi hukumatning Turkistonda olib borgan siyosatining maqsad va vazifalari nimadan iborat edi?
Xalq hayotining qashshoqlashishiga qanday omillar sabab boddi?
Nima uchun xalq harakatlari XIX asrning 70-yillari oxirida aynan Farg‘ona vodiysida kuchaydi?
XIX asrning 80-yillar oxiri - 90-yillar boshlarida Farg‘ona vodiysining qaysi volost va uyezdlarida xalq qo‘zg‘olonlari bodib oddi?
§. TOSHKENTDA «VABO ISYONI»
1
Do'stlaringiz bilan baham: |
