Standartlash tizimi

 
Standartlashtirish bo’yicha boshqa xalqaro tashkilotlar. Sifat bo’yicha yevropa 
tashkiloti(EOK) 

---

Sifatni nazorat qilish yevropatashkiloti YeOKK (Evropeskaya organizimsiya po kontrolyu 
kachestva)bo’lib, uning birinchi konferesiyasi 1957 yilda chiqarilgan va shu yilning o’zida uni 
imzosi xam tasdiqlandi. 
Sinov laboratoriyalarining tasdiqlash bo’yicha konferesiyasi (ILAK) 
ISO va MEK ishlab chiqqan xalqaro qoidalarga asosan laboratoriyalarni kreditlashdan 
maqsad sinov laboratoriyalarni aniq sinovlar yoki aniq tur sinovlari (ISO MEK Rukovodstvo 2. 
86)o’tkazishga xuko’k berishdan iborat. 
Standartlashtirish bo’yicha Skandinaviya davlatlari o’rtasidagi tashkilot (INSTA).  
Skandinaviya davlatlari o’rtasidagi standartlashtirish tashkiloti 1952 yilda tashkil etilgan. 
Bu tashkilotning a’zolari bo’lib Daniya, Norvegiya, Finlyandiya va Shvesiya xisoblanadi. Ushbu 
tashkilotlar uzlarining standartlashtirish bo’yicha miiliy organlari xamda standartlashtirish 
masalalari bo’yicha shugullanidigan bir qator tashkilotlar bilan INSTA tashkilotining asosiy 
xususiyati shundan iboratki, bu tashkilot mintaqaviy umumskandinaviya standartlarini ishlab 
chikmaydi. Bu xolat shu bilan bog’liqki, ushbu mamlakatdlarda tashki savdo juda kuchli 
rivojlangan va ular uz faoliyatlarida xalqaro standartlardan foydalanishadi. Masalan, Daniya 70 - 
yillar boshlarida milliy standartlarni ishlab chiqishdan to’liq voz kechdi va xalqaro normativ 
xujjatlarga utdi. INSTA tashkiloti o’zining asosiy vazifalari sifatida quyidagilarni balgilab olgan: 
Skandinaviya mamlakatlarining muvofiqlashtirilgan milliy standartlarini yaratish, miiliy me’yoriy 
xujjatlardagi texnik talablarni ixchamlashtirish (unifikatsiya), takrorlashga yo’l kuymaslik uchun 
standartlashtirish bo’yicha ishlar to’g’risidagi axborotlar bilan ayirboshlashni tashkil etildi. ISO, 
MEK va SEN tashkilotlari va boshqa tashkilotlar bilanmuvofiqlashtirilgan siyosatni olib borish. 
Standartlarni muvofiqlashtirishda INSTA mutaxassislari «4F» foydasiga amal qilinadi: 
1. Forbruker (iste’molchi); 
2. Fabrikant (ishlab chiqaruvchi); 
3. Forskrifter (xavfsizlik); 
4. Forsksning (tadkikot natijalari). 
INSTA ga a’zo bo’lgan mamlakatlarda me’yoriy xujjatlarning ishlab chiqarishning asosi 
sifatida ISO va MEK, SEN va SENELEK tashkilotlarining me’yoriy xujjatlari asos qilib olinadi. 
Ishlab chikqilgan me’yoriy xujjatlar INSTA ga a’zo bo’lgan barcha mamlakatlarda 
ma’kullangandan keyin milliy me’yoriy xujjatlar sifatida qabul qilinadi. INSTA tashkiloti uz 
faoliyatining asosiy yo’nalishi sifatida Skandinaviya mamlakatlari orasida o’zaro tushunishni 
ustivor yo’nalish deb xisoblaydi. INSTA ga a’zo bo’lgan mamlakatlarda o’zaro axborot 
ayirboshlashda uyg’unlashgan stnadartlar kataloglari tashkil qilinadi. INSTA mamlakatlarida 
milliy standartlarni uyg’unlashtirish bo’yicha quyidagi yo’nalishlar ustuvor yo’nalishlar deb 
xisoblanadi: mashinasozlik va stanoksozlik, ish urishlarining xavfsizligi, foydalanish bo’yicha 
ishonchlilik, yonginga qarshi vositalarning xavfsizligi.