Stomatologiya propedevtikasi

Kofferdam va tishlar nuqsonlarini tiklashda uning 
qo‘llanilishi
K offerdam tishlarni kom pozitlar yordam ida tiklashning 
(restavratsiyasi) asosiy sharoiti - operatsion maydonning quruqligini 
ta’minlaydi. Bir tishni plombalashda paxta bolishchalaridan va soiak 
so‘rib oluvchi moslamadan foydalanish bilan cheklanish mumkin. 
Ikki yoki undan ortiq tishlarning restavratsiyasida kofferdam qo'llash 
lozim (sinonimi “rabberdam”, “lateks yopqich”). Chunki kofferdam
- operatsion maydonga so‘lak va og’iz suyuqligi tushishidan hamda 
bemoming og’iz orqali nafas olishida tishlarning devorlari namlanishi 
natijasida kelib chiqadigan asoratlaming oldini olishda yagona 
ishonchli himoya vositasidir. Lateks yopqichi buzilib ketgan 
prem olarlar va m olarlarni tiklashda operatsion m aydonning 
q u ru q lig in i t a ’m in lash q iy in b o ‘lg an d a q o ‘llash m uhim . 
Kofferdamning bir qancha komplektlari mavjud. Odatda uning 
tarkibiga quyidagilar kiradi: lateks yopqichlari, yopqichlaming 
fiksatsiyasi uchun zanjirlar, zanjirlami qo‘yish uchun omburlar, tish 
qatorini belgilash uchun shablon, maxsus teshuvchi asbob va 
fiksatsiyalovchi ramka. Ramkalar metalldan yoki plastmassadan 
tayyorlanadi.
Katta va kichik, yupqa, o‘rta qalinhkda va qalin loteks yopqichlari 
mavjud. Ular xushbo‘ylashtirilgan va turli ranglarga bo‘yalgan. 
Yopqich tayyorlangan materialni uzoq ishlata olish uchun, ulami 
qorong’u salqin joyda saqlash lozim. M uzlatgichda yoki muz

---

kamerasida saqlash muddati ikki yil. Bu holda yopqichlar o‘zlarining 
asosiy xususiyatini - elastikligini yo‘qotmaydi. Restavratsiyaga moyil 
tishlar lateks yordam ida maxsus qog’oz yoki rezina shablon 
yordamida olib boriladi. Maxsus teshuvchi asboblar lateks yopqichni 
teshgani uchun turli diametrdagi teshiklar molarlar, premolarlar, 
qoziqlar, yuqori va pastki kesuv tishlarning shakllariga mos bo‘ladi. 
Kofferdamning og‘iz bo‘shlig‘idagi fiksatsiyasi uchun turli xildagi 
zanjirlar mavjud. Masalan: Hygenic firmasining naborlarida 7 ta 
asosiy z a n jirla r b o ‘lib, ular tish larn in g ham m a g uru hig a 
moijallangan.
‘7 - zajim-pastki molarlar uchun m oijallangan, ‘8 - yuqori 
molarlar uchun, '2 - premolarlar va sut molarlari uchun, '8-A 
(pastga qaragan lunj lari bilan) - qisman chiqqan yoki buzilib 
ketgan sut molarlari uchun, *9-(2-yoyli) - frontal tishlar guruhi 
uchun,' 14-A - qisman chiqqan yoki buzilib ketgan molarlar uchun, 
zajim ‘-00 yuqoridagi va pastdagi premolarlar va kesuvchilar 
olcham i bo‘yicha kichiqroqlarida yopqichlami fiksatsiyasi uchun 
m oijallangan. Qanotsimon zajimlar tishlarning restavratsiyasi 
vaqtida operatsion maydonni, tilni va lunjlami so‘rish hisobiga 
kengaytirishga olib keladi. Qanotsiz zajimlar qanotga ega emas.