Stomatologiya propedevtikasi

69-rasm. Kosmetik restavratsiya (kofferdam bilan)

---

VII BOB
K A R IY E S K A SA L L IG ID A T ISH QATTIQ  
T O ‘Q IM A SIN I C H A R X L A SH M E Z O N L A R I 
V A T E X N IK A SI
Kovakni charxlash kariyes kasalligini davolashda muhim rol 
o‘ynaydi. Charxlashning asosiy mezoni karioz kovakdagi patologik 
o ‘zgargan to‘qimani sog‘lom to‘qimagacha olib tashlashdir. Karioz 
kovakni charxlashda Blek tomonidan yaratilgan anatomik tasnifga 
amal qilinadi. Blek karioz kovaklami topografiyasiga ko'ra 5 ta 
sinfga bo‘lgan. Zamonaviy adabiyotlarda VI sinf karioz kovaklari 
ham taklif etilmoqda.
I sinf. Kariyes kovak molar, prem olar tishlarning tabiiy 
fissuralari va hamm a guruh tishlarning ko ‘r chuqurchalarida 
joylashadi.
II sinf. Kariyes kovak kichik va katta oziq tishlarning kontakt 
yuzalarida joylashadi.
III sinf. Kariyes kovak kesuvchi va qoziq tishlarning kontakt 
yuzasida b o iib , u kesuv yuzasiga olm ay di. Tish burchaklari 
buzilmaydi.
IV sinf. Kariyes kovak qoziq va kesuvchi tishlarning kontakt 
va kesuv yuzalarida b o iib , tish burchagi buziladi.
V sinf. Kariyes kovak barcha tishlarning bo‘yin qismida 
joylashgan.
VI sinf. Kariyes kovak kesuv tishlarining kesuv qirralari va 
chaynov tishlarining chaynov do ‘mboqlarida joylashadi.
Blek tasnifi bo‘yicha hech bir guruhga kirmaydigan karioz 
kovaklar va nokarioz kasalliklar sababli tishlarda hosil b oiuvchi 
nuqson va kemtiklar atipik karioz kovaklar turkumiga kiritiladi. 
Tishlarning sinishi, lat yeyishi bilan b o g iiq b o ig a n atipik karioz 
kovaklami plombalash yoki kosmetik tiklash uchun ildiz ichi va

---

ildiz atrofi (parapulpar) shtiftlari qoilaniladi. Hozirgi kunga kelib, 
atipik karioz kovaklam i fotopolim erlar yordam ida tiklash 
biimuncha yaxshi natijalar bermoqda. Bunda plomba ashyolari 
adgeziyasini oshirish uchun s o g io m to ‘qimadan qo ‘shimcha 
maydon ajratish zarur emas. Nokarioz kasalliklar turkumiga 
kimvchi gipoplaziya, aplaziya, ponasim on nuqson, flyuoroz, 
tishlarning patologik уemirilishi va boshqa xil kasalliklar kosmetik 
tiklash bilan davolanadi.
e 
f
g 
h