Stomatologiya propedevtikasi
-rasm. Blek bo‘yicha sinflur
Download 7.85 Mb. Pdf ko'rish
|
terapevtik stomatologiya
- Bu sahifa navigatsiya:
- Emal va dentin to‘qimalarining tuzilishi, gistologik xususiyatlarga b ogiiq ravishda kariyes jarayonining rivojlanishi va tarqalishi
70-rasm. Blek bo‘yicha sinflur
Tishkariyesning joylashuvi bo‘yicha, chuqurligi bo‘yicha, klinik kechishi xarakteri bo‘yicha va boshqa xususiyatlari bo‘yicha bir nechta tasnifga ajratiladi. Tish to‘qimasi zararlanish darajasiga ko‘ra, emal, dentin va sement kariyeslariga boiinadi. Z ararlangan o ‘choq jo y lash ish ig a k o ‘ra, fissur, b o ‘yin sohasidagi, kontakt (aproksimal) yuzasidagi kariyeslarga boiinadi. Klinikada topografik klassilikatsiyadan foydalaniladi: 1. Dog‘ shaklidagi kariyes (boshlanglch); 2. Yuza kariyes; 3. 0 ‘rta kariyes; 4. Chuqur kariyes. Mana shu 4 ta sinf oddiy va asoratli kariyes turlariga ajratiladi (klinik kechishi bo'yicha). Asoratli kariyes deb asosan pulpit, periodontning yalligianish kasalliklariga aytiladi. Klinik amaliyotda ikkilamchi (residiv) kariyes termini ham ishlatiladi. Avval qo‘yilgan plomba yonida karioz kovakning hosil b o iish i ikkilamchi (residiv) kariyes deyiladi. Ba’zan o ik ir va surunkali kariyes turlari ham uchrab turadi. Kariyesni o ik ir va surunkali turga b o linish i har doim ham o ‘zini oqlamaydi. Chunki jarayon har qancha tez suratda davom etmasin, karioz kovak hosil b o iish i umumiy meditsina bo'yicha o ik ir patologikjarayonkechishigamoskelmaydi. T.F. Vinogradovaning yozish ich a, b o lala rd a g i kario z ja ra y o n k o m pensirlangan, subkompensir va dekompensir turlarga bo ‘ linadi. Tarqalishi b o ‘yicha birlam chi (alohida tishlar) va k o ‘p uchraydigan karioz kovaklar kuzatiladi. Deyarli barcha tishlarning bo‘yin qismlarida uchraydigan karioz kovaklari sistemali zararlanish turkumiga kiritiladi. Emal va dentin to‘qimalarining tuzilishi, gistologik xususiyatlarga b ogiiq ravishda kariyes jarayonining rivojlanishi va tarqalishi Kariyes kasalligi m olar tishlarining fissuralarida k o ‘proq uchraydi. Fissuralar - bu emalning do‘mboqchalar orasida joylashgan chuqurliklari. Ular tuzilishiga ko‘ra «ochiq» va «yopiq» b o iish i m um kin. Yopiq fissuraning eng chuqur turi «kolbasim on» fissuralardir. Aynan shu yopiq va «kolbasimon» fissuralar karioz kovaklar rivojlanishi uchun eng qulay muhitga ega, chunki bu hududlardagi tish karashlarini deyarli tozalab bolm aydi. Chaynov yuzaning em alida kariyes uchburchak shaklida rivojlanadi, uchburchak cho‘qqisi kariyes boshlangan joyiga to‘g‘ri keladi. Shu sababdan zararlangan kariyes nuqsoni chuqurga tarqalgan holda ham ancha vaqt ko‘zga ko'rinmaydi. Dentindagi organik moddalar emalga nisbatan ko‘p b o lg ani sababli kariyes jarayoni nafaqat chuqurga, balki chetlarga, ayniqsa, emal-dentin chegarasigacha tarqaladi. Shuning uchun zararlangan emal qirralari ostida dentin qavati uchramaydi. Dentindagi kariyes nuqsoni uchburchak shaklida b o iib , uchburchak cho‘qqisi tish pulpasi tomoniga qaragan bo‘ladi. Tishning kontakt (yonbosh) yuzalaridagi kariyes, odatda, kontakt nuqtaning tagida rivojlanadi. II sinf kariyes kovak chaynov yuzadagi kariyesga o‘xshab dentin asosi dentin-emal chegarasiga qaragan ikki konus ko‘rinishida kuzatiladi. Lekin emal prizmalarining yo‘nalishi kariyes kovak teshigining ancha keng bo‘lishini ta’minlaydi. Emalning arrasimon qirralari ko ‘proq chaynov yuza va kesuv qirra tomonida namoyon bo‘ladi. Tish koronkasi kariyesga turg‘un b o ig a n massiv yon tomonlarga tarqalishini chegaralab qo‘yadi. Kontakt yuzalarida joylashgan kariyes kovaklari yashirin bolgani uchun tashxislash ancha murakkab b o iad i. Tishlarning bo‘yin sohasidagi kariyes, ko‘pincha, vestibular, ya’ni dahliz yuzada kuzatiladi. Doimiy tishlarda kariyesning rivojlanishi milk oldi sohasida tishning yon tomonlarigacha namoyon bo iadi. Download 7.85 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling