Suv havzalarining qatlam zonalarga bo‘lish Reja


Shimoliy qutb zonasi (Arktik)


Download 118.35 Kb.
bet2/8
Sana03.12.2023
Hajmi118.35 Kb.
#1797248
1   2   3   4   5   6   7   8
Shimoliy qutb zonasi (Arktik). Shimoliy Muz okeanining katta qismini egallaydi. Bu terigenli yotqiziqlarning, ohak va organik moddalarga kambag‘al bo‘lganbirgalikda tarqalishi bilan ajralib turadi. Cho‘kindilarning asosiy turlari Shimoliy Muz okeanining jigarrang va kulrang yotqiziqlari.
Shimoliy subpolyar zona (subarktik). Barens, Karsk, Ohotsk, Bering dengizlarini, Alyaska ko‘rfazi va Tinch okeanining eng shimoliy qismini qamrab oladi. Bu bentosning sezilarli darajada rivojlanishi, ayniqsa sayoz suvli zonalarda, suv tubining cho‘kindilarining muz jinslari tarkibida sezilarli ishtiroki bilan ajralib turadi. Ushbu zonaning Tinch okean sektori, shuningdek, Shimoliy Tinch okeanidagi diatom cho‘kindilarining tarkibida30% dan Oxot dengizida 56% gacha bo‘lgan SiO2 tarqalishi bilan ajralib turadi.
Shimoliy mo‘tadil mintaqada Atlantika va Tinch okeani mintaqalari o‘rtasidagi provintsial farqlar juda sezilarli.
Atlantika okeanida, ushbu zona ichida, terrigrenli yotqiziqlar keng tarqalishi bilan birga, ohakli foraminifera loylari ham rivojlangan. Ohakli loylarning mavjudligi Shimoliy Atlantika qismida planktonda cho‘kindi hosil qiluvchi foraminiferaning sezilarli darajada tarqalishi bilan izohlanadi. Foraminiferaning ko‘pligiga issiq Shimoliy Atlantika oqimi ta’sir qiladi. Shimoliy siljish okean yuzasining mo‘tadil zonasining shimoliy chegarasi shimolga siljigandir. Bu haqiqat okean tubida ham qayd etilgan: chegara huddi shu yo‘nalishda siljigan. Zonaning janubiy chegarasi aniq ifoda etilmagan. Bu yerda tropik-ekvatorial zonaga bosqichma-bosqich o‘tish haqida gapirish mumkin.
Tinch okeanida shimoliy mo‘tadil zona janubdan marjon riflari va ular tomonidan ishlab chiqarilgan marjon cho‘kmalarining chegarasi bilan ajralib turadi. Tinch okean sohasidagi ushbu zonaning chuqur suv havzalarining asosiy turlari shilimshiq gilli loy, qizil loylardir. P.L. Bezrukov fikriga ko‘ra, tipik qizil gil loy turlari Tinch okeanida faqat mo‘tadil xududda paydo bo‘ladi. Shuningdek atlantika okeani shimoliy zonalarda qizil gil loylar mavjud emas.

Download 118.35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling