Suvda va yog’da eriydigan vitaminlarga xos sifat reaksiyalarni amalga oshirish

Kimyoviy moddalar: surma (III) – xloridi, xloridning xloroformdagi to‘yingan eritmasi, sirka angidrid, xloroform, konsentrlangan sulfat kislota, A vitaminining xloroformdagi 0,05 % li eritmasi, temir (II) sulfatning sirka kislotadagi to‘yingan eritmasi.
Vosita, jixoz, kurilma: shtativ, probirkalar, pipetkalar.
1-tajriba. Surma (III) xloridi bilan qilinadigan reaksiyalar
Ishni bajarish uslubiyoti: Quruq probirkaga 2-3 tomchi baliq moyi tomizib, 4-5 tomchi SbCl₃ ning xloroformdagi to‘yingan eritmasidan qo‘shiladi. Aralashma ko‘k rangda bo‘yaladi. Sekin-asta pushti binafsha rangga o‘tadi. Agar probirka nam bo‘lgan bo‘lsa suvni yo‘qotish uchun 1-2 tomchi sirka angidrid qo‘shish mumkin.
2-tajriba. Sulfat kislota bilan qilinadigan reaksiyalar
Ishni bajarish uslubiyoti: bir tomchi balik moyi 4-5 tomchi xloroformda eritiladi va 1 tomchi konsentrlangan sulfat kislota tomiziladi. Aralashma ko‘k rangga kirib, qoramtir qizil rangga o‘tadi.
3-tajriba. Temir (II) sulfat bilan qilinadigan reaksiyalar
Ishni bajarish uslubiyoti: 1-2 tomchi toza baliq moyi yoki vitaminining 0,05 % li xloroformdagi eritmasidan olib 5-10 tomchi Fe₂SO₄ muz-sirka kislotadagi to‘yingan eritmasidan tomiziladi. Unga 1-2 tomchi konsentrlangan sulfat kislota qo‘shiladi. Aralashma ko‘k rangga kiradi. Sekin-asta pushti qizil ranga o‘tadi. Karotinlar bu reaksiyada yashil rang beradi.
b) “D” vitaminlarga (yog‘da eruvchi) xos sifat reaksiyalari
Zaruriy ashyolar: baliq moyi
Kimyoviy moddalar: Bromning xloroformdagi eritmasi, 1:60 nisbatdagi anilini reaktivi:
Vosita, jixoz, kurilma: SHtativ, probirkalar, pipetkalar, gaz gorelkasi yoki spirt lapma.
1 – tajriba. Kalsiferolga brom xlorofom bilan qilinadigan reaksiya.
Ishni bajarish uslubiyoti: Quruq probirkaga 2-3 tomchi baliq moyi va 3-4 tomchi bromning xloroformdagi 1:60 nisbatdagi eritmasi qo‘shiladi. Suyuqlik yashil havo rang tusga kiradi.