Rejelyatsiya (qayta muzlash) deb nisbiy bosim ta’sirida muz kristallarining erishi va qayta muzlashiga aytiladi. Qorning
rejelyatsiyasi 0
0
temperaturaga yaqin bo‘lgan qiymatlarda intensiv o‘tadi, bu temperaturada muzning erishi uchun katta nisbiy bosim talab
etilmaydi.
2.
Rekristallizatsiya - bu o‘ziga xos fizik jarayon bo‘lib, bunda molekula atomlari bir kristallning kristallik panjarasidan
ikkinchi kristallning kristallik panjarasiga sakrab o‘tadi va natijada bir kristall ikkinchi kristall bilan yopishadi. Rekrestallizatsiya jarayonining
sodir bo‘lish tezligi va xarakteri panjaralarning oriyentatsiyasiga bog‘liq bo‘ladi.
3.
Vozgonka deb moddalarning qattiq fazadan gaz holatiga (suyuq fazaga kirmasdan) o‘tishiga aytiladi.
4.
Sublimatsiya deb moddaning bug‘ (gazsimon) holatidan qattiq kristall holatiga o‘tishiga aytiladi.
Vozgonka bilan sublimatsiya jarayonlari qorning firnga aylanishiga, yana bir sababchi faktor bo‘lib hisoblanadi. Muz kristallarining
qayta erishi va suvning muzlashi qorning firnga aylanishiga sababchi bo‘ladi. Kristallarning erishi shu kristallarning burchaklaridan, nurlaridan
boshlanadi. Shuning uchun ham qisman erib ulgurgan kristall dumaloq shaklga ega bo‘ladi. Qayta erish natijasida kristallik donalarining
o‘lchovi oshadi, chunki qo‘shni kristallardan ularning ustiga suv tomchilari tushadi.
Sinov savollari:
1.
Qor qoplamini qanday guruhlarga ajratishadi?
2.
Qor zichligining qiymatlarini eslang.
3.
Qorning turlarini ta’riflab bering.
4.
Qorning zichligi qanday aniqlanadi?
5.
Qorning issiqlik xususiyatlariga nimalar kiradi va ularning ahamiyati qanday?
6.
Do'stlaringiz bilan baham: |