Suyuqliqlar bosimining uzatilishi tayanch iboralar

Ideal gaz va uning asosiy qonunlari (Boyl-Mariott, Gey-Lyussak 
qonunlari). 
Molyar-kinetik nazariyada gazlar ideallashgan holda-ideal gaz ko`rinishida 
qaraladi. Gazlarda ularni tashkil qiluvchi molekulalar orasida o`zaro taranglik kuchi 
yo`q bo`lsa, unday gazlar ideal gaz deyiladi. Mavjud gazlar uncha past bo`lmagan 
harorat va keraklicha kichik bosimda o`z xususiyatlariga ko`ra ideal gazga juda 
yaqindir. Masalan, geliy gazi uy haroratida va atmosfera bosimida ideal gaz 
qonunlariga taqriban to`liq bo`ysunadi. 
Izotermik jarayonda ideal gaz Boyl-Mariott qonuniga bo`ysunadi: gazni berilgan 
massasi uchun o`zgarmas harorat uchun gaz hajmini bosimiga ko`paytmasi 
o`zgarmasdir. 
PV= const 
Ideal gaz i z o b a r a jarayonida Gey-Lyussak qonuniga bo`ysunadi: o`zgarmas 
bosimda berilgan gaz massasining hajmi uning termodinamik haroratiga to`g`ri 
proportsionaldir; ya'ni
V = V
0
( 1 + 

v 
t) yoki V = 

v
V
0 
T = V
0
 T / T
0
Bu yerda V
0
 - ideal gazni T
0
 = 273,16 K haroratdagi hajmi. 

---

(

v =
1/T
0 
=1/(273,16 grad 
-1
)-hajmiy kengayishni termik koeffitsiyenti, bu 
hamma ideal gazlar uchun o`zgarmasdir. 
Ideal gazlarni holat tenglamasi (Klayperon tenglamasi). Ideal gazni bir 
moli uchun holat tenglamasi 
PV
µ 
= RT yoki (

= p / (RT)) 
ko`rinishga egadir.
Bu yerda: P, V
µ 
,
 
T bosim, molyar hajm va termodinamik temperatura. R-gaz 
o`zgarmasi. Bu Klayperon tenglamasi gazni zichligini uni bosimi va temperaturasi 
ma'lum bo`lganda topishni ifodalaydi