T a d q I q o t L a r jahon ilmiy – metodik jurnali

T A D Q I Q O T L A R
 
jahon ilmiy – metodik jurnali
 
 

http://tadqiqotlar.uz/ 

14-son_6-to’plam_May-2023
 
51 
o’zgaradi. Abu Xurayra raziallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh (s.a.v.) “O’zi 
uchun behuda narsalarni tark qilishi kishi Islomining husnidandir” dedilar” 
Ulamolarimiz nsonlar Islomni ma’no-mazmun jihatidan noto’g’ri tushunib
turli oqimlarga tushib qolmasligini oldini olish uchun yo’nalish va manba yaratishdi. 
Bu albatta mazhab va fiqhdir. Endi savol tug’iladi: Islomni to’liq o’rganish va 
tushunish uchun juda katta manba va yo’nalish ya’ni fiqh va mazhab turganda uni 
ko’chadan, yetti yod begonadan o’rganishdan ne hojat? Aynan shunday holatni oldini 
ota-ona olishi kerak ya’ni Islomni fiqh va mazhab orqali o’rganib tushunishiga yo’l 
ochib bershlari kerak.
Biz faqat ta’lim tarbiya bilan emas balki yosh avlodlarga vatanni sevishni, uni 
ardoqlashni o’rgatishimiz kerak. Vatanparvarlik asl Islomiy qadriyatdir. Alloh insonni 
xalq qildi. O’zi undan yaratgani va unga qaytaradigani Yerga, ona zaminga, ona 
tuproqqa muhabbatni inson fitratiga qorishtirdi. Shayh Muhammad G’azolliy 
aytadidalar: “Bashar o’z yeriga, garchi u tap-taqir sahro bo’lsa ham qattiq bog’lanadi. 
Vatanni sevish inson ruhiyatidagi asl tabiatdir. Ushbu tabiat vatanda yashashda huzur-
halovat, undan uzoq bo’lganda sog’inch, hujum qilinganida mudofaa va kamsitilganda 
g’azab hislarini paydo qiladi”. 
Biz vatanni sevishni Payg’ambarimiz Muhammad (s.a.v.) dan o’rganaylik. 
Payg’ambarimiz asxoblari bilan tahqirlash va azoblash to’xtamagan alamli kunlarda 
ham Makkada sabr bilan yashadilar. Payg’ambarimiz Makkani o’z ixtiyorlarisiz, 
majburan tark qilib, Madinani hijrat etadilar. Ul zotni Makkadan qavmlari 
quvayotgandi. Shunnda Makka atroflarida Makkaga xitob qiladilar. Uning tog’lari va 
vodiylariga hitob qiladilar. Ko’chalari va binolariga qarab xitob qiladilar. Mahzunlik 
qalbllarini yozib, yosh ko’zlariga to’lib, shunday xitob qiladilar: “Qanday ham yaxshi 
shaharsan! Qanday ham menga sevimlisan! Agar qavmim meni sendan quvmaganda 
sendan boshqada yashamasdim!” (Imom Termiziy rivoyati).