T. C. Erciyes üNİversitesi sosyal b

3- RUBAİLER (RUBÂİYYAT):
Mevlâna’nın Divan-ı Kebîr’inden ayrı olarak derlenen rubaileri toplamda 
1659 kadardır. Bir kısmının Mevlâna’ya ait olup olmadığı konusunda ihtilaflar 
bulunmakla beraber, en son Şefik Can, Türkiye’de, İran’da, Hindistan’da ve 
Afganistan’da bulunan Divan’ları tarayarak 2217 rubaî olarak bu eseri basmıştır.
31
 
MEVLÂNA’NIN MENSUR ESERLERİ
 
4- FΠHİ M FÎH:
Mevlâna’nın yapmış olduğu sohbetlerden derlenen
32
bu kitap, konularına 
göre Ahmed Avni Konuk tarafından 73 fasıl şeklinde, Abdülbaki Gölpınarlı 
tarafından 76 bölüm olarak basılmıştır. Eserin yazma bir nüshası Konya Mevlâna 
Müzesinde kayıtlıdır. Esere niçin bu ad verildiğine dair kesin bir bilgi olmamakla 
birlikte “İçinde olması gereken şeyler buradadır”, “İçindeki İçindedir” gibi 
anlamlara gelmektedir. İtikadî, amelî, tasavvufî meseleler yanında, (Moğollar gibi) 
tarihî konuların da içinde yer aldığı kitapta, Konya’da yaşanan güncel hayata, 
Mevlâna’nın ailesine, talebelerine, sarayla ilişkilere dair bahisler de mevcuttur. 
Mevlâna’nın düşünce hayatını, dünya görüşünü, din ve insanlık hakkındaki 
fikirlerini bulabildiğimiz eser, halkın anlayabileceği konuşma diline de yakındır. 20. 
yüzyılda Ahmed Avni Konuk tarafından sadeleştirilerek yeniden basılan eser, daha 
sonra Gölpınarlı tarafından da günümüz diline kazandırılmıştır. 
 
5- MECÂLİS-İ SEB’A: 
“Yedi Meclis”
33
ve “Yedi Öğüt” olarak tercüme edilen bu eser, Mevlâna’nın 
yedi vaazının tertip edilmesiyle oluşmuş bir kitaptır.
34
Üsküdar Seliamağa 
31
Şefik Can, Hz. Mevlâna’nın Rubâileri, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1990. 
32
Selçuk Eraydın, Fî Hi Mâ Fîh Hakkında, Fî Hi Mâ Fîh, İz Yay., İstanbul, 2009, s. XI. Abdülbaki 
Gölpınarlı, Fî Hi Mâ Fîh Terc., İnkılap Yay., 4. Baskı, 2009, s. I
33
Her Meclisinde farklı, dinî ve toplumsal olayların ele alındığı Mecâlis-i Seb"a"nın ana Meclis 
konuları şu şekildedir: 
1.Meclis: Ümmetin bozguna düşmesi, Besmele-i Şerîf"in tefsiri, Peygamberin mucizesi (Ayın 
yarılması). 

---

10 
Kütüphanesi’nde yazma bir nüshası bulunan eserin ilk kopya tarihi 1388’dir. 
Mevlevî soyundan gelen Feridun Nafiz Uzluk tarafından 1937’de tercümesiyle 
birlikte bastırılmıştır. Gölpınarlı tarafından da 1965 yılında bir tercümesi yapılan 
eserin diğer eserlere göre daha az nüshası bulunmaktadır.
35