T. C. Erciyes üNİversitesi sosyal b

bet	1/66
Sana	23.04.2023
Hajmi	1.24 Mb.
	#1385861

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 66

Bog'liq
2ш3 сипат сабуни

T.C.
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEMEL İSLAM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
KELAM BİLİM DALI

MEVLÂNA VE MATURÎDÎ’DE
İ
RADE HÜRRİYETİ

Hazırlayan
Ekrem ÖZDEMİR

Danışman
Yrd. Doç. Dr. Murat SERDAR

(Yüksek Lisans Tezi)

EYLÜL 2011
KAYSERİ

BİLİMSEL ETİĞE UYGUNLUK

Bu çalışmadaki tüm bilgilerin, akademik ve etik kurallara uygun bir şekilde elde
edildiğini beyan ederim. Aynı zamanda bu kural ve davranışların gerektirdiği gibi,
bu çalışmanın özünde olmayan tüm materyal ve sonuçları tam olarak aktardığımı ve
referans gösterdiğimi belirtirim.
Ekrem ÖZDEMİR

ii
“Mevlâna ve Maturîdî’de İrade Hürriyeti” adlı Yüksek Lisans tezi, Erciyes
Üniversitesi Lisansüstü Tez Önerisi ve Tez Yazma Yönergesi’ne uygun
olarak hazırlanmıştır.

Tezi Hazırlayan
Danışman
Ekrem ÖZDEMİR
Yrd. Doç. Dr. Murat SERDAR

Temel İslam Bilimleri ABD Başkanı
Prof. Dr. ERDOĞAN PAZARBAŞI

iv
ÖNSÖZ/TEŞEKKÜR

Mevlâna ve Maturîdî, yaşadıkları çağda, eserleri ve ortaya koydukları
fikirlerle, yeni bir metot, yeni bir sentez ve yeni bir düşünce şekli oluşturmayı
başarmış kişilerdir. Ehl-i sünnet inancına mensup bu iki büyük âlimin, kelam
tarihinin en önemli tartışmalarından biri olan irade hürriyeti konusundaki fikirlerini
inceleyerek, karşılaştırma imkânı bulduğumuz bu çalışmada, itikadî açıdan benzer
düşüncelere sahip olduklarını ortaya koymaya çalıştık. Bunun, bugüne kadar
Mevlâna üzerine yapılan Eş’ârî yorumların da yeniden incelenmesi açısından önemli
bir veri kaynağı sunacağı kanaatindeyiz.
Tezimiz dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Mevlâna ve Maturîdî
ile ilgili hayatı ve eserlerini içeren genel bilgiler sunulmaktadır. İkinci bölümde bir
kelam problemi olarak irade hürriyetinin tarihçesi; terimler ve ıstılahlar, tarihçe ve
mezheplerin yaklaşımı bağlamında ele alınmıştır.
Tezimizin üçüncü bölümünde Mevlâna’da İrade Hürriyeti konusu; Mesnevî,
Fî Hî Mâ Fîh ve Divan-ı Kebîr gibi eserlerden yola çıkılarak alt başlıklar halinde
incelenmiştir. Dördüncü bölümde aynı konu ve alt başlıklar, Te’vîlât ve Kitabü’t-
Tevhîd eserlerinden faydalanılarak İmam Maturîdî’nin fikirleri doğrultusunda
açıklanmıştır. Son bölümde bir değerlendirme yapılmış ve her iki âlimin fikirleri
karşılaştırmalı olarak sunulmuştur.
Akademik çalışma hayatına başlamamda, tavsiye ve ısrarlarıyla daima beni
motive eden Yrd. Doç. Dr. İbrahim Yenen’in önemli katkıları olmuştur. Bu yüzden
öncelikle ona teşekkürü borç bilirim. Bu tezle ilgili çalışmalarım esnasında bana her
türlü desteği vererek, sabır ve hoşgörü gösteren sevgili eşim Nagehan’a ne kadar
teşekkür etsem azdır. Ayrıca Maturîdî’den yaptığımız tercümeler için başvurduğum
(en büyük hocam) babam Mehmet Özdemir’i saygı ve hürmetle anıyorum. Daha
sonra yine birlikte çalıştığımız Dr. Mustafa Selim Yılmaz’a da şükranlarımı
sunuyorum. Yaklaşık 12 yıl önce tanışma şerefine erdiğim ve o tarihten bugüne
Mevlâna ve tasavvuf konularında ilmî birikimi ve sonsuz hoşgörüsüyle, bana her

v
daim katkılarını sunan sevgili dostum Ahmet Sait Mermer’in âlicenaplığını
zikretmeyi üzerime vazife biliyorum. Ayrıca Mevlâna üzerine akademik çalışmamla
eşzamanlı başlayan ve yaklaşık üç yıldır sürdürdüğümüz haftalık Divan-ı Kebir
sohbetlerinde bana her zaman moral, motivasyon ve destek sağlayan arkadaşlarıma,
ilmini ve kütüphanesini bizimle paylaşma lütfunda bulunan değerli büyüğümüz
Tamer Tuganoğlu’na müteşekkir olduğumu bildirmek isterim.
Yüksek lisansa başladığımız ilk günlerden itibaren gösterdiği ciddiyet,
sergilediği ilgi ve ehemmiyetle, hem bilimsel, hem edebî, hem de dilbilgisi
açısından çalışmalarımı inceleyerek akademik üslup sahibi olmamda en büyük
emeğe sahip olan danışmanım Yrd. Doç. Dr. Murat Serdar’ı da minnetle anmak
isterim.
Ekrem ÖZDEMİR
Ekim 2011- Kayseri

Download 1.24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 66