Табиат фалсафаси

Ернинг (табиатнинг) ташкилий қисмлари
Аҳамияти
Юқори қисмнинг қаттиқ асосини яратади (ҳаёт фақат юқори қисмда бўлиши мумкин, Ернинг ичида эриган масса - магма ва марказда темир ядро бор)
Ўзида фойдали қазилмалари мавжуд;
Алоҳида органик қатлам - тупроқ, ўсувчи ўсимликлар организми учун шароит мавжуд, улар ўз навбатида, одам ва ҳайвонлар учун озуқа бўлади
Атмосфера - Ер атрофидаги газ - буғ қобиқ. Атмосфера қатлами жуда юпқа. Унинг ҳажмининг 75%и Ер баландлигидан 10 км гача юқорида жойлашган. Юқорида атмосферанинг сийрак қатлами 30-50 кмда жойлашган, уларнинг ортида очиқ фазо.
Фаолияти
Ерни космос таъсиридан асрайди
Ерни қизиб кетишдан ва совиб кетишидан асрайди, об-ҳавонинг мўътадиллигини таъминлайди
Ўзида 80% атрофида азот - барча тирик организмларда учрайдиган модда ва кислород (20% атрофида) (газ) моддаси мавжуд. У нафас олиш учун зарур ҳамда, водород билан қўшилиб сувга айланади (табиатда иккинчи зарурий бўлган сувнинг ташкил этувчи элементларидан бири)
Дунёга келтирган
Табиатга антропоген таъсир (яъни одамнинг ва унинг фаолияти таъсири). Асосий муаммо-одамзоднинг беўлчов истаклари ва деярли беўлчов табиатга илмий-техник таъсир этиш имкониятлари ва табиатнинг чекланган имкониятлари
Хусусияти
Жамият, давлат, одамнинг техник қуроллари сари мураккаб меҳнат қуроллари, машиналар) ортган сари табиатнинг одамга таъсири камайди ва одамнинг табиатга (антропоген) таъсири кучайди
XVI-XIX асрлардан бошлаб, инсонлар учун фойдали илмий кашфиётлар қилингач, ишлаб чиқариш муносабатлари бир мунча ўзгаради, одамнинг табиатга муносабати ҳар жойда ва тизимли тарзга айланди. Табиат одам томонидан мустақил реаллик сифатида эмас, одам эҳтиёжини қондирувчи хом ашё манбаи, деб қарай бошладилар
XX асрга келиб режали илмий - техник ривож бир неча маротаба тезлашиб илмий техник революцияга айлангач, атропоген таъсир ҳалокатли даражага яқинлашди.
Табиатга антропоген таъсир. Экология муаммоси
Экологик муаммо - одамнинг салбий таъсири туфайли ташқи муҳитни муҳофаза қилиш муаммолари
Ўсимлик ва ҳайвонот дунёсининг яшаши учун шарт-шароитини юзага келиши, яъни техник ривожланиши йўллар, заводлар, электростанциялар қурилиши ҳайвонлар ва ўсимликларни яшаш шароитига путур етказади, флора ҳамда фаунанинг табиий балансини ўзгартиради.
Ернинг ифлосланиши, айниқса сув ҳавзалари ва атмосферани саноат чиқиндилари билан ифлосланиши
Атом энергиясидан тинчлик йўлида фойдаланиш, ер усти ва ер остидаги синов портлашлар
Ернинг дармонсизланиши - бутун тарих давомида айниқса XX асрда одамзод фойдали қазилмаларни шафқатсизларча ва сон-саноқсиз қазиб чиқарди.
Энергия ташувчилар - нефть, тош кўмир, табиий газ, 80-100 йил ичида тугаши мумкин.