Табиат ва инсон


Download 481.05 Kb.
bet1/7
Sana30.04.2023
Hajmi481.05 Kb.
#1411596
  1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Экология ва инсон саломатлиги


Экология ва инсон саломатлиги


Режа:
Кириш


1. Узбекистон Президенти И.Каримов табиат, инсон ва экологик муаммолар тугрисида

2. Экология ва инсон: хавфсизлик ва муаммо



  1. Табиат ва инсон тушунчаси, мохияти, уларнинг уйгунлиги




  1. Табиат ва инсон тугрисидаги Шарк алломаларнинг фалсафий карашлари

Хулоса
Фойдаланилган адабиётлар.


Кириш.

Табиат ва инсоннининг вужудга келиши ниятининг хозирги кадар давом этиб келаётган хаётнинг диккат марказида турган, ечимини топган тушунчалардир. Инсон табиати билан бевосита боглик булиб, уларни асло айри – айри холда тасаввур этиб булмайди.


Табиат мураккаб тизимдан иборат булиб, инсон ва жамият унинг хосиласидир. Инсон табиатнинг хаво, сув, озик-овкат, менерал, ёкилги хом ашёларини олади ва уз эхтиёжларини кондиради ва унга уз таъсирини курсатади. Натижада табиат учун ёт булган янги объект вужудга келади. Инсон акл-идроки ва мехнати туфайли юзага келган бунда антропоген ландшафтлар атроф – мухитга уз таъсирини курсатмай колмайди. Ер юзида ахоли сонининг кескин усиб бориши, фан-техниканинг шиддатли тараккиёти, мамлакатлар худудида табий ресурсларнинг имкон кадар купрок фойдаланиш ва шу билан жамият тараккиётини тезлатишни такозо килади. Натижада табиат ва инсон уртасидаги узаро муносабат конунлари бузилади.
Хозирги кунга келиб, бутун дунёдаги экологик холат купчиликни бирдек безовта килмокда. Экологик холат куз унгимизда дахшатли тус олмокда. Табиатни мухофаза килиш ва мавжуд табиий ресурсларнинг самарали фойдаланиш масалалари долзарблигича колмокда. Табиатни кандай куринишга келиши, узгариш ва унда буладиган жараёнларнинг бориши инсонга боглик. Куз унгимизда мавжуд булган барча объект ва вокейликлар инсоннинг табиатдан фойдаланиш натижаси булиб, айнан табиат куйнида содир булади. Экологик холатлар, экология хакида тухталмасдан булмайди.
Хозирги замон экологияси шундай асов отки, уни жиловлаш ва ургатиш мушкулдир, аммо жиловлаш ва ургатиш талаб хам этилади. Табиатнинг экологик холати бузилиши-тупрок, хаво ва сувнинг тириклик учун зарарли моддалар билан ифлосланиши, усимлик ва хайвонларнинг фойдали турлари камайиб кетиши табиатни асрашдек хозирги куннинг энг оламшумул вазифаки инсоннинг олдига кундаланг куймокда. Ижтимоий, индустриал муаммолар инсоннинг яшаш мухитини тубдан узгартириб юбориши мумкин. Табиатнинг кайсидир бир эътибордан четда колган ёки кичиккина худудида содир булган салбий холат бошка худудга каттарок, жиддийрок холатни юзага чикармаслигига хеч ким кафолат беролмайди. Инсоннинг энг асосий вазифасини инсоннинг узига белгилаб берган. Кандай муаммо ва ютук булса табиат неъматларидан фойдаланмасдан булмайди. Хам экологик, хам биологик муаммолар кундан кунга кенгайиб бораётган хозиги кунда хар бир алохида шахс уз акл-идрокини уз манфаатини хисобга олиб амалга ошираётган фаолиёти аник белгилаб олиши талаб этилади.
Экологик, биологик хавфсизлик муаммоси аллакачонлар миллий ва минтакавий дорадан чикиб, бутун инсониятнинг умумий муаммосига айланган. Табиат ва инсон узаро муайян конуниятлар асосида муносабатда буларкан, бу конуниятларни бузиш унглаб булмас фалокатларни инсоният бошига солиб боради.
«Хозирги XXI аср бусагасида, фан-техника тараккиёти жадал суръатлар билан ривожланиб бормокда. Дунё жугрофий-сиёсий тузилиши узгармокда. Бундай шароитда инсон тмонидан биосферага курсатилаётган таъсирни тартибга солиш, ижтимоий тараккиёт билан кулай табиий мухитни саклаб колишнинг узаро таъсирини уйгунлаштириш, инсон ва табиатнинг узаро муносабатларда мувозанатга эришиш муаммоларни борган сари долзарб булиб бормокда… Тараккиётнинг хозирги боскичида инсон билан табиатнинг узаро таъсирига оид бир катор муаммоларни хал этиш факат бир мамлакат доирасида чекланиб кола олмайди. Куриниб турибдики, табиий мухитни инсон юритадиган хужалик фаолиятининг зарарли таъсиридан химоя килиш билан боглик куплиги муаммолар кенг кулам касб этади1
Президентимизнинг бу фикрдан куринадики, мураккабликдан иборат булган табиат ва инсон конуниятларни бузиш хам, ривожлантириш хам инсониятнинг кулидадир, яъни, инсон хаётида юксак ахамиятга молик хар кандай муаммо-ю вокеъликларга жахон хамжамияти хам жавобгардир.

Download 481.05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling