Табиий ва техноген тусдаги фавқулодда вазиятлар, келиб чиқиш сабаблари ва ахолини химоя қилиш

Биринчидан- сув кўпиклашади. Океан юзасидаги кемалар бу кўпикда ўзини сузиш қобилиятини йўқотади ва чўкади.
Иккинчидан – пуфакчалар инфратовуш частотасида тебранадилар, бу маълумки одамга ёмон таъсир этади, у инсонда қўрқув хиссини хосил этади. Бундай холатда инсон ўзини кемадан ташлаши осон бўлади. Эхтимол, сирли кемалардаги одамларни йуқолиш афсонаси мана шундан вужудга келгандир.
Ва нихоятда, кўтарилаяпган миллиард пуфакчалар натижасида электроланишни вужудга келтиради ва худудни магнит майдон даража холатини ўзгаришига олиб келади. Бу шароитларда самолетлар, сув кемалари ўз йўналишларини осон йўқотадилар.

1. 
   Техноген тусдаги фавқулодда вазиятлар: Олдинги маърузамизда темир йўл транспортида содир этиладиган авариялар ва фожиали авариялар тўғриса маълумотлар берилган эди. Бу фалокатларни келиб чиқиш сабаблари:
   

1.Темир йўлларнинг носозлиги. 2. Харакат таркибининг техник носозлиги. 3. Алоқа воситаларининг носозлиги. 4. Диспетчер алоқа боғловчи ходимларнинг совуққонлиги. Булар натижасида:
Кўпинча харакат таркибининг излардан чиқиб кетиши. Тўқнашувлар, вагонларда ёнгин ва портлашларни содир этилишига олиб келади.
Энг катта хавф туғдирувчи вазиятлар: ёнувчан, портловчи, турли захарли моддаларни ташувчи поездларда ( юк цистерналарида ) содир бўлганида хосил бўладиган фавқулодда вазиятларни бартараф этиш учун жуда кўп куч ва воситалар талаб этилади.
Автомобиль транспортидаги ҳодисалар кўплаб мамлакатларда кучли ижтимоий-иқтисодий муаммоларни келтириб чиқаради. Бутунжаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг маълумотларига кўра, йўлларда дунё бўйича ҳар 30 сонияда одамлар ҳалок бўлади. Ана шу тарзда, ҳар йили 1,2 миллион киши йўл-транспорт ҳодиса қурбонига айланади ва яна 20-50 миллион киши ҳалокатлар чоғида оғир жароҳат олади.
За январь-август 2020 года в Узбекистане произошло 3596 дорожно-транспортных происшествий, из них 991 — со смертельным исходом, в 2605 зафиксированы телесные повреждения.
Йўл-транспорт ҳодисаси туфайли жароҳатланганларнинг аксарият қисмини йўловчилар, яъни транспорт воситаси ичида бўлган шахрлар ва болалар ташкил этади.
Республикада аҳолининг аксарият қисми рўзғор-уй шарт-шароитларида электр жиҳозлари, газ таъминоти, сув қувурлари мосламалари ва канализациядан фойдаланадилар.
Мазкур маиший қулай мосламалардан фойдаланишда эҳтиётсизлик, бирламчи қоидаларнинг қўпол равишда бузилиши оғир жароҳатларга олиб келиши мумкин.
Республикада бир қатор иқтисодий объектлар хавфли кимёвий моддалар заҳирасига эга ва уларнинг авария ҳолларида ҳавога тарқалиши атроф-муҳитни заҳарлайди. Бунинг инсонга таъсири кучли бўлиб, сурункали касалликларга ва ҳатто ўлимга олиб келиши мумкин. Бундан ташқари ахоли пунктлари ва ўрмонларда КТЭЗМ билан захарланган хаво туриб қолиши мумкин, ахоли худудларида эса- ишлаб чиқариш корхоналарида, ертўлаларда, коммуникацион туннелларда нисбатан юқори даражадаги буғ концентрациялари вужудга келиши мумкин. Бунда бази бир КТЭЗМларнинг буғларидаги захарли таъсир кўрсатиш характери ўзгариб кетиши мумкин. Масалан 0,1-0,2 мг/л концентрациядаги хлор буғларидан камида бир соат мобайнида нафас олган одам ўлимга дуч келиши мумкин, шу модданинг 10-15 мг/л концентрациядаги буғлари эса 1-2 марта нафас олишнинг ўзидаёқ хаво ўтишини рефлектор тарзида тўхтатиши ва ўлимга олиб келиши мумкин.
Ишлаб чиқариш ва транспорт авариялари, табиий офатлар оқибатида хавфли кимёвий моддалар атроф-муҳитга тарқалиши мумкин. Кимёвий хавфли ҳисобланган объектларда фавқулодда вазият юзага келганда авария-қутқарув ишларини ўтказиш ташкил этилади.