Tabiiy va iqtisodiy fanlar tavsifi

ELEKTR ZARYADI 
 (8+*4 soat) 
Jismlarning elektrlanishi. Jismlarning zaryadlanish jarayoni. Elektr 
zaryadlarning ikki turi.
Elektr zaryad. Elektr hodisalari haqida dastlabki ma’lumotlar. Atom tuzilishi. 
Elektr zaryad va uning birligi haqida tushuncha. Elementar zaryad. 
Elektroskop va elektrometr. Elektroskop va elektrometr. Elektrofor mashina.
Elektr o‘tkazgichlar va izolyatorlar. O‘tkazgichlar va izolyatorlar haqida 
ma’lumot. O‘tkazgich va izolyatorlarning amaliyotda qo‘llanilishi. 
Amaliy mashg‘ulot: Zaryadlangan jismlarning bir-biriga tortilishi va 
itarilishini kuzatish. 
O‘tkazgichlarda elektr zaryadlarning taqsimlanishi. O‘tkazgichlarda 
zaryadlarning joylashishi. Faradey qafasi. O‘tkazgich sirtida elektr zaryadlarining 
taqsimlanishi. 
Tabiatdagi elektr hodisalar. Chaqmoq va momaqaldiroq. Yashindan 
saqlanish. Tabiatdagi elektr hodisalari.
Masalalar yechish. Amaliy ko‘nikmalarni rivojlantirishga va fanlararo 
bog‘liqlikka doir masalalar yechish.
Namoyish tajribalari: 
1. Jismlarning zaryadlanishi. 
2. Elektr zaryadining ikki turi (o‘zaro ta’siriga ko‘ra) mavjudligini ko‘rsatish. 
3. Zaryadlangan jism atrofida elektr maydonini yuzaga kelishini kuzatish. 
4. Elektroskop va elektrometrning ishlashi. 
5. Elektr o‘tkazgichlar va izolyatorlarni namoyish tajribada ko‘rsatish. 
Jihozlar va o‘quv-ko‘rgazmali qurollar: 
Fizika xonasi uchun elektr jihozlar to‘plami. Izolyatsiyalovchi shtativlar 
Elektrostatik mayatnik. Izolyatsiya dastakli shisha tayoqcha. Izolyatsiya dastakli 
ebonit tayoqcha. Izolyatsiya dastakli jez tayoqcha. Metall to‘r (Kolbe to‘ri). Elektr 
popuk. 
Elektroskop. 
Elektrometr 
ashyolari 
bilan. 
Ulovchi 
simlar.AR 
(AUGMENTED REALITY) texnologiyasidan va elektron ta’lim resurslaridan 
foydalanish.