Tabiiyot-geografiya fakulteti

IV BOB. ZARARKUNANDALARNI MIQDORIY ZICHLIGINI 

BOSHQARISHDA TABIIY KUSHANDALARNING  ROLI 

 

Tabiiy  muvozanatni  saqlab  turishda  zararli  va  foydali  turlar  muhim 

ahamiyatga  ega  hisoblanadi.  Hasharotlar  ichida  faqat  zararli  emas,  balki  foydali 

turlar ham mavjud bo’lib, o’simlik zararkunandalari bilan oziqlanishadi. Biologik 

kurashni  yuzaga  keltiradi.  Bu  borada  yetti  nuqtali  xonqiz    -  Coccinella 

septempunctota    L.  muhim  o’rin  tutadi.  6  –  8  mm  kattalikdagi  hasharot  bo’lib, 

qattiq qanotlarida  7 qora doirasimon dog’lari mavjud. Qo’ng’izlar yaxshi uchadi, 

shiralar  kalloniyasini  tez  topadi,  oziqlanib,  shu  yerga  sariq  yaltiroq  tuxumlarini 

to’p  –  to’p  qilib  qo’yadi,  mayda  qora  olti  oyoqli  lichinkalar  ham  shiralar  bilan 

oziqlanadi.  Xonqizi  kelgan  joyda  shiralar  kalloniyasi  yo’qoladi.  Xonqizidan 

tashqari    Cocinella  bipunctata  L.  ikki  nuqtali  xonqizini  ham  kiritish  mumkin. 

Xonqizidan biroz kichik  3 – 4 mm, miqdoriy zichligi kam.