«tadbirkorlik va boshqaruv» fakul’teti «moliya va bank ishi»kafedrasi
Download 375.4 Kb.
|
AMALIYOT FAZLIDDIN
IV.XULOSA Hozirgi kunda O’zbekiston iqtisodiyotining turli tarmoq va sohalarida turli xil mulkchilik shakliga ega bo’lgan 500 mingta xo’jalik faoliyati yurituvchi subyekt mavjud bo’lib, ulardan qariyb 280 mingini kichik korxonalar hamda mikrofirmalar tashkil etadi. Korxonalarning eng katta qismi savdo va umumiy ovqatlanish (34%), qishloq xo’jaligi (41%), sanoat (9,4%) va qurilish (56%) sohalarida ro’yxatga olingan. Jami korxonalar miqdorida nodavlat sektorining salmog’i katta bo’lib, 82 %ni tashkil qiladi. O’zbekistonda ko’plab kichik, va yirik ishlab chiqarish korxonalari faoliyat ko’rsatayotgan bo’lib, ular iqtisodiyotning deyarli barcha tarmoqlarini – og’ir sanoatdan yengil sanoatgacha, qishloq xo’jalik mahsulotlarini qayta ishlashdan ilmiy ishlab chiqarishgacha qamrab olgan.Korxona rivojlanishi va ishlab chiqarishning kengayib borishi, daromad hajmi va boshqa moliyaviy tushumlarning ortishi natijasida Nizom jamg’armasi ko’paytirilishi mumkin. Umuman olganda, Nizom jamg’armasi korxonaning iqtisodiy barqarorligi va moliyaviy jihatdan baquvvatligini aks ettiradi.Amaldagi qonunchilikka asosan korxona davlat ro’yxatidan o’tganidan keyingina huquqiy shaxs sifatida tan olinadi. Davlat ro’yxatidan o’tish uchun birinchi o’rinda quyidagi hujjatlar ahamiyatga ega bo’ladi: muassisning arizasi; korxonaning Nizomi; korxonani tashkil qilish haqida qaror yoki muassislar shartnomasi; davlat bojini to’laganlik haqida kvitantsiya va boshqalar. Men Qo`zimurodova Sabohat Mamatmuso qizi Denov Tadbirkorlik va pedagogika institutining Buxgalteriya hisobi va audit yo’nalishi 2-kurs talabasiman.Institut o’quv yili yakunida 6 haftalik amaliyot jarayoniga jo’natishdi va men Surxondaryo viloyati Denov tumani Denov shahar Turkiston 13a-uyda joylashgan “Barakat klassik kafolat” XK da amaliyotda bo’ldim va amaliyot davomida sohamga oid ko’plab malumotlarga ega bo’ldim va ularni amaliy bajardim.Amaliyotimni ilk kuni korxona va ishchi jamoa bilan tanishdim.Amaliyot rahbarim va korxona rahbari S.S.Azimovdan korxonaning tashkil etilganidan to hozirgacha qadar faoliyati haqida bilib oldim.Korxona avval faqat non va non mahsulotlari ishlab chiqargan va keyinchalik o`z faoliyatini kengaytirib aholi is`temoli uchun shirinliklar ham ishlab chiqarmoqda.Bu korxonada buxgalterni faoliyatiga nazar tashlaydigan bo’lsak barcha moliyaviy operatsiyalar buxgalter tomonidan amalga oshiriladi. Quyida men amaliyotda bajargan va buxgalterga yordamlashgan ishlarim; 1.Pul mablag`lari va hisob-kitoblar hisobi.Men buxgalter yordamida korxonaning pul mablag`lari harakatlarining bankda shakllanishi va schotlarda aks ettirilishi va uni 1c dasturiga kiritishni va to’lovlarni amalga oshirilishini amalga oshirilgan to’lob hisobotini yuritishni o’rgandim.Bu jarayonda biz hisob kitob schyoti 5110 va kassa schyoti 5010 dan foydalandik. 2.Korxona materiallari va ishlab chiqarilishi. Bunda ishlab chiqarilish uchun korxona shartnoma qilgan xomashyo yetkazib beruvchi korxonalardan mol olin kelish va uni 1c da hisobga olish va mol yetkazib beruvchi pudratchilarga to’lovni hisob-kitob qilish va hisob-kitob schyotida to`lovni amalga oshirish jarayonida qatnashdim.Bizga 2910-ombordagi tovarlar,6010-Mol yetkazib beruvchi va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar,4310-TMZ uchun mol yetkazib beruvchilarga avans,1080-materiallar va inventar xo`jalik jihozlari schyotlari asqotdi. 3.Mehnat haqi bilan hisoblashuv.Men xodimni ishga olish uni lavozimini o`zgartirish yoki uni ishdan bo`shatish.”Mehnat kodeksi” 72-92-97 moddalar asosida yuritilishi va ularga oylik hisoblashni o’rgandim.Bunda xodim bilan albatta mehnat shartnomsi tuziladi.Oylik hisoblash shartnomada kelishilgan bolda bankdan yoki kassadan to’lab beriladi.hisoblangan oylikdan soliqlar ushlab qolingandan keyin qolgan summa to`lab beriladi.xodim oyligidan daromad solig`i 12% daromad soliqdan esa oylikning 0,1% INPS hisoblanib ushlanib qolinadi ijtimoiy soliq esa 12% korxonadan to’lab beriladi.oy yakunigacha xodimga vans berish ham mumkin bularni albatta amaliyot daovimda qo’lladim bunda bizga kerakli schyotlar 6710,6420,6530,6520,9410,9420,2010,4210,5110 shulardan foydalandik. Umuman olganda bizga Buxgalteriya hisobi milliy standartlari 21-sonli BXMS ni to`liq o`rgandim va bu buxgalterlar bilishi kerak bo`lgan zarur ob`ektdir. 4.Asosiy vositalarni hisobga olish va ularni rasmiylashtirish dalolatnoma tuzish xo’jalik jihozlarini dalolatnomasini tugatish ishlarini amalga oshirdik. 5.Xarajatlarni hisoblash va tannarx kalkulyatsiyasi.Men bunda korxona nimalarga xarajat qilyapti tushum qayerdan kelyapti va mahsulot ishlab chiqarishga ketgan xarajat va tannarxni kalkulyatsiya qilishni buxgakter bilan ko`rib chiqdim. 6.Sotishga tayyor mahsulotlarni hisobga olish ularni shartnooma qilingan korxonalarga yetkazib berish va jo’natilgan tovarlarni tannarxini chiqarishni tayyor mahsulotni omborda saqlash va saqlash joyio bilan tanishdim. 7.Xususiy korxonada xususiy kapitalni o`rni va uning kelib chiqish manbasi, vazifasini o`rgandim. 8.Moliyaviy hisobot.Faoliyatim mobaynida moliyaaviy hisobotnito`ldirish siyosati,moliyaviy hisobotning vazifasi,uning tarkibi va tuzilishi hisobot davri ularni foydalanuvchiga taqdim etish tartibi bilan tanishdim.hisobotda buxgalteriya balansi(1-shakl),moliyaviy natijalar bo’yicha hisobot (2-shakl),pul oqimlari to`g`risida hisobot(4-shakl),,xuxuiy kapital to`g`risidas hisobot(5 -shakl ) hisobotga kiritilishi bilan tanishib chiqdim.Amaliyot mobayni ajoyib o`tdi men ma`muriyatdan shuni iltimos qilardimki bizga amaliyotni o`quv jarayoni bilan barabar olib borishlarni hamda talabalarga nazariy darslardan ko`ra ko`proq amaliyotda qo`llaniladiggan dasturlarni darslikka kiritishini so`rab qolardim. Download 375.4 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| ||||||||||||||||||||||||||