Tadqiqotlari

Tovar strategiyalari - 1) tovar siyosatining korxonaga tovar xayotiylik 
davrining istalgan boskichida foyda olish va savdo xajmining barqaror bo‘lishini 
ta’minlashi mumkin bo‘lgan asosiy prinsipial yo‘nalishlari. Tovar strategiyasining 
asosiy turlari: tovar yoki xizmatlar innovatsiyasi, variatsiyasi, eliminatsiyasi; 2) tovar 
nomenklaturasini optimallashtirish yo‘nalishlarini ishlab chiqish hamda firmaning 
samarali faoliyat ko‘rsatishi va raqobatbardoshligini ta’minlash uchun sharoitlar 
yaratuvchi tovarlar assortimentini aniqlash. 
Tovarni bozorda joylashtirish - tovarlarning bozordagi raqobatbardoshligini 
ta’minlash va mos keluvchi marketing majmuasini ishlab chiqish uchun amalga 
oshiriluvchi xarakatlar. 
Tovarning raqobatbardoshligi - 1) aniq ehtiyojni qondirishda bozordagi 
raqobatchilar tovarlari oldida ustunlikni ta’minlovchi tovarning sifat va narx 
tavsifnomalari majmui; 2) tovarning raqobatchi tovarlar bozorida birinchi bo‘lib xarid 
qilish qobiliyati; 3) tovarni iste’mol qilish (foydalanish) samarasining uni sotib olish 
va ekspluatatsiya qilishga sarflanuvchi xarajatlarga (iste’mol narxi) nisbati; 4) 
korxonaning milliy va jaxon tovar bozorlariga chiqishi maqsadga muvofikligining 
muxim ko‘rsatkichi. 
Tovarning hayotiylik davri - tovar rivojlanishining uni ishlab chiqishdan to 
bozorga olib kirishgacha bo‘lgan asosiy boskichlarini aks ettiruvchi ma’lum bir vaqt 
davri (sikli); sotuvchining xar bir boskichda oluvchi foyda miqdori unga bog‘liq 
bo‘ladi. Tovarni sotish va foyda olish jarayonida besh boskich ajratib ko‘rsatiladi: 
tovarni ishlab chiqish (bozorgacha) boskichi, tovarni bozorga olib kirish (kiritish) 
boskichi, tovarni sotish xajmining usish boskichi, yetuklik (tuyinganlik) boskichi, 
tovarning susayish boskichi yoki tovar eliminatsiyasi. 
Unitar korxona (ingl. Unitary enterprise) – tijorat tashkiloti ko‘rinishidagi, 
davlat yoki mahalliy boshqaruv idorali korxonasi.

---

350