Тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

 
JIT нинг шаклланиш тарихи. 
JIT 70-йилларда кенг тарқала бошлади, гарчи JITнинг баъзи 
элементларидан ХХ асрнинг бошларида АҚШда фойдаланилган.
9
Генри Форд 
ўзининг автомобил ишлаб чиқаришга мўлжалланган конвейерли линияларини 
модернизациялашда JIT концепциясидан фойдаланган. Масалан, йўқотишларни 
камайтириш мақсадида у ёғоч қутиларнинг остки қисмини автомобил 
ўриндиғининг пол қисми сифатида қўллаган. 70-йилларга келиб Toyota Motors 
вакилиТайичи Оно, Toyota Motors автомобилларини етказиб бериш муддати ва 
унинг сифати бўйича биринчи ўринга олиб чиқиш мақсадида JIT тизимининг 
барча элементларини қўллаган.
2. Ишлаб чиқаришда Японча бошқарув 
 
Иккинчи жаҳон урушидан сўнг Япония раҳбарияти аҳолини тўлиқ 
бандлигини индустриялаштириш ҳисобига амалга оширшни мақсад қилиб 
қўйди. Бозор афзалликлари стратегиясини юзага келтириш мақсадида ишлаб 
чиқаришнинг муайян тармоқларига жалб қилинди. Япониянинг ҳалқаро савдо 
9
Operations Management ©2009 Albert Porter & Ventus publishing ApS ISBN 978-87-7681-464-9 p.31 

---

41 
ва саноат вазирлиги устувор тармоқларни танлашда рақобатбардош 
тармоқларга урғу берди. 
10
Япония ўз давлатининг рақобатбардошлигини яхшилаш мақсадида 
технологияларни 
импортини 
бошлади. 
Япон 
саноатчилари 
янги 
технологияларни ишлаб чиқариш ўрнига уларни лицензияларини сотиб 
олишган (асосан АҚШ фирмаларидан) ва шу йўл билан улар йирик миқдордаги 
харажатлар ва улар билан боғлиқ таваккалчиликлардан қочишган. Янги 
маҳсулот турларини яратишда улар ўз имкониятларини маҳсулот бирлигининг 
таннархини пасайтириш ва юқори ишлаб чиқаришга эришиш учун қаратганлар. 
Японлар ўз рақибларидан ўзиб кетиш учун маҳсулот сифатини яхшилаш ва 
унинг ишончлилиги устида ишлашган. Уларда ушбу икки концепция муҳим 
ўрин эгаллади – йўқотишларни бартараф этиш ва инсонларга хурмат.