Tajriba ishi №2 ishlab chiqarishda shovqin o‘lchamlarini ani

Ishning bajarilish tartibi
Tajriba sharoitida shovqinni yutish va to‘sish tadbirlarining samaradorligini aniqlash uchun alohida qurilma va moslamalar tayyorlangan (rasm 21).
Tajriba uskunasi quyidagi moslamalar va asboblardan tashkil topgan: shovqinni o‘lchash kamerasi 1, shovqin tarqatuvchi manba’lar (bir yoki birnechta elektryuritkich) 2, shovqin kuchaytirgich 4. SHovqin kuchaytirgich va elektr motori 220 V kuchlanishli elektr zanjiri orqali ta’minlanadi. SHovqinni o‘lchash uchun shovqin kamerasiga mikrofon 5 o‘rnatilgan, u kabel orqali shovqinni o‘lchash asbobi VSHV-003-M2 8 ga ulangan. SHovqin to‘lqinlarining shaklini aniqlash maqsadida VSHV-003-M2 asbobiga EO markali ossillograf o‘rnatish mumkin. Tovushni yuitish va to‘sish maqsadida fanerdan, plastmassadan va temirdan yasalgan ekranlar 7 tayyorlangan. Ekranlar shovqin kamerasining mikrofon va shovqin tarqatuvchi manba o‘rtasiga o‘rnatiladi. SHovqin kamerasining oldingi qismi mahsus qopqoq 11 bilan berkitiladi. Tovush yutuvchi materiallar sifatida texnik namat va mineral moddalardan va shisha tolalaridan ishlangan g‘ovak to‘qimalar qoplama tariqasida foydalaniladi. Ular shovqin kamerasining ichki qismi 3 ga mahsus qistirgichlar 6 yordamida qoplanadi.

Rasm 26. Qurilish ashyolarining shovqinni yutish va to‘sish xususiyatlarini aniqlash qurilmasi.
VSHV-003-M2 rusumli shovqin o‘chash asbobini ishga tayyorlash quyidagicha amalga oshiriladi:
1.Asbobni ishga tayyorlash
2. Mikrofon 5 ni kuchaytirgich 4 orqali asbob 8 ga ulanadi.
3. Asbobning millini qo‘lda «0» holatiga keltiriladi.
VSHV-003-M2 asbobida o‘lchash ishlarini bajarish uchun uni 220 V li elektr zanjiriga ulanadi va pereklyuchatel «Rod rabotы» deb yozilgan qulog‘ini kalibrovka qilishga mo‘ljallangan holatiga keltiriladi, va tovushni o‘lchashda «F» xolatiga keltiriladi. Asbobni 5 minut davomida kizdirilgandan so‘ng u ishlashga tayyor bo‘ladi.
VSHV-003-M2 asbobining ishlash tartibi.
Asbob shovqinning bosim miqdorini 2 Gs dan 18 kGs chastota oralig‘ida o‘lchay oladi. Asbobning oldingi panelida joylashgan «Rod raboti» qulog‘ini «F» yozilgan holatga, DLT1,dB ni 80, DLT2,dB ni 50 va FLT, Nz ni «liniya» holatiga keltiramiz. Ushbu holatda indikator 130 dB ni ko‘rsatadi. SHovqin bosimini o‘lchashda mikrofoni qo‘lni cho‘zib shovqin chiqayotgan manbaga yaqinlashtiramiz. Agarda o‘lchash mili boshlang‘ich xolatda bo‘lsa uni 6-10 dB xolatiga keltirish lozim. Uning uchun birinchi DLT1,dB qulog‘ini chapga burab, yuqori darajada aniqlovchi holatga o‘tkaziladi. Agarda PRG indikatori ketma-ket yonib o‘chib tursa DLT2,dB qulog‘i yordamida uni sozlanadi, ya’ni u o‘chguncha buraladi.
Past chastotali shovqinni o‘lchashda «Rod rabotы» qulog‘ini «F» holatidan «S» holatiga o‘tkaziladi va yuqoridagi tartib bo‘yicha o‘lchash ishlari olib boriladi.
SHovqinni A,V,S xarakteristikasidagi chastotalarni aniqlashda FLT qulog‘ini A,V,S filtirlariga ketma-ket qo‘yib o‘lchash ishlarini olib borish mumkin.
SHovqin bosimini oktava yo‘laklari bo‘yicha aniqlashda pereklyuchatel quloqlari yuqorida ko‘rsatilgan holda bo‘ladi va FLT, Nz qulog‘inini «OKT» belgisiga qo‘yiladi. Bunda kerakli oktava pereklyuchatelini qo‘yiladi va Nz knopkasi bosib qo‘yiladi. qolgan o‘lchash tartibi yuqorida ko‘rsatilgan punktdagi yo‘l bilan amalga oshiriladi.