Talabalarda tashkilotchilik mahoratini shakllantirishda interfaol usullardan foydalanishning pedagogik jihatlari

 

Pedagoglik odobi va o‘qituvchining obro‘si 

O‘qituvchining  o‘quvchilarga  bo‘lgan  irodali  ta’siri,  ular  oldiga  qo‘ygan  katta 

talablari,  zarur  pedagoglik  odobi  bilan  o‘tkazilgandagina  ijobiy  tarbiyaviy  natija 

beradi. 

---

67 

Pedagoglik odobi nima? Bu – o‘qituvchining bolalar bilan to‘g‘ri munosabatda 

bo‘la 

bilish, 

g‘amxo‘rlik 

qilish, 

jonkuyarlik, 

xushmuomalilik 

ko‘rsatish, 

o‘quvchilarbilan  muomala qilishda zarur, ishonchli ohang topish, ular oldiga oqilona 

talablar qo‘yish, bolalard inson qadr-qimmatini hurmatlashdir. 

Odob – kishi aqlining namoyon bo‘lishidir, ammo u ruhning emosional tomoni 

bilan ham mustahkam bog‘langan. 

“Pedagogik  odob  deb  ataladigan  narsa  borki,  tarbiyachi,  pedagogika 

nazariyasini naqadar o‘rganmasin, odob bo‘lmaganda hech qachon yaxshi tarbiyachi – 

amaliyotchi  bo‘la  omaydi”  [15:46].  Odobdan  ahamiyati  kam  bo‘lmagan  pedagogik 

nazokat degan narsa ham bor. Xo‘sh, bu pedagogik odob degan narsaning o‘zi nima? 

U o‘z boshimizdan kechirgan turli-tuman  psixik  odoblarning qorong‘i  va chala ongli 

xotiralar  yig‘indisidan  iboratdir.  Ana  shu  xotiralar  asosida  kishi  o‘z  tarixining  ruhi 

bilan boshqa kishining ruhiga ta’sir eta oladigan hamda bunng uchun haqiqatan o‘zida 

sinab  ko‘rgan  vositalarni  tanlay  biladi.  Pedagogik  nazokat  tug‘ma  narsa  emas,  balki 

kishida asta-sekin tarkib topadigan holatdir. Kishi yashagan va kuzatgan sari bu narsa 

tarkib  topa  boradi.  Uning  o‘z  ruhida  bergan  hodisalar  natijasida  maqsadli  yoki 

maqsadsiz  bir  holda  tarkib  topadi.  Bandan  o‘z-o‘zidan  shu  narsa  kelib  chiqadiki, 

psixologiya  bilan  shug‘ullanish  yoki  pedagogik  narsalar  o‘qish  kishining  fikrini  o‘z 

ruhi  jarayoni  sari  yo‘llab,  unda  pedagogik  nazokatning  o‘sishiga  kuchli  ta’sir  etishi 

mumkin [15:47]. 

Pedagog  obro‘yi  tarbiyachining  mahoratiga  va  ijobiy  ma’naviy  fazilatlariga 

tayanadi.  Na  ko‘ngilchanlik  va  na  shirinso‘zlik  pedagogni  yetarli  obro‘ga  ega  qila 

olmaydi,  tarbiyalanuvchilarni  unga  moyil  qilmoq  uchun  ish,  bilim,  muvaffaqiyatli 

faoliyat  lozim.  Chin  obro‘yga  ega  bo‘lgan  pedagogning  kuchi  avvalo  uning  bolalar 

jamoasini uyushtirishida va shu orqali bolalarga ta’sir etishida namoyon bo‘ladi. 

---

68