Faqatgina iste’dod belgisi tug‘ma bo‘lgani sababli turli xil qobiliyatning barchasi
faoliyatda o‘sadi. Shu sababli bevosita pedagoglik qobiliyati qay usulda o‘sishi,
iste’dod belgisiga ega bo‘lmagan o‘qituvchi hamda tarbiyachi nima uchun ana
shunday faoliyat bilan shug‘ullanishi va iste’dodga ega bo‘lish uchun qanday
tadbirlarni amalga oshirishi zarurligi singari masalalar tahlili diqqatga sazovordir.
47
Qobiliyat kurtaklarining ilk o‘sishi katta yoshdagi bolalarda «oiladagi mehnat
taqsimoti» tufayli, o‘zidan kichik yoshdagi bolalarga nisbatan qandaydir burchga ega
bo‘lish tufayli ro‘y beradi.
Har xil qobiliyatlarning ro‘y berishida turli o‘yinlarning roli kattadir. Bunday
o‘yinlar tufayli, qisman tashkilotchilik qobiliyatining kurtaklari paydo bo‘ladi.
Pedagoglik qobiliyatini tarbiyalashda o‘quvchilarning o‘qishdagi o‘zaro
yordami hamda qo‘shimcha o‘tkaziladigan darslar ham katta rol o‘ynaydi.
Jamoat tashkilotlari, o‘qituvchining kasb tanlashga doir maslahatlari ham
pedagoglik qobiliyatining o‘sishiga ta’sir etuvchi muhim omillardan hisoblanadi.
Pedagogik amaliyot jarayonida bo‘lgusi o‘qituvchining xarakteridagi nuqsonlar
aniqlanadi (ortiqcha uyatchanlik, qattiqqo‘llik, qo‘rslik va qo‘pollik, mas’uliyatsizlik)
va ularni bartaraf etish chorasi qidiriladi.
Pedagoglik qobiliyatini o‘stirishda o‘qituvchining o‘z fani bo‘yicha yetarli
bilimga ega bo‘lishi va umumiy saviyasi tinmay oshib borishi katta ahamiyatga ega.
Ta’lim-tarbiya metodikasi, pedagogika, didaktika, psixologiya, yuqori nerv faoliyati
fiziologiyasi singari inson haqidagi fanlarni bilish, siyosiy, badiiy adabiyotni muttasil
o‘qib borish – o‘qituvchining ma’naviy hayotini yo‘lga qo‘yishdagi asosiy zamin
hisoblanadi, agar, shunday ibora bilan aytish mumkin bo‘lsa, ana shu xislat urug‘i
sepiladigan zamin yuqorida aytilgan faoliyat tufayli yumshatilib, o‘g‘itlanadi, ekishga
tayyorlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: