O‘qituvchining aqliy faoliyati
Insonning aqliy faoliyati biror hodisani, muayyan bir paytda bevosita kuzatib
ko‘rmasdan yoki sezgi va idrok hosil qilgan narsani tekshirmasdan xulosalar chiqarish
bilan tavsiflanadi. Tabiat, jamiyat, insonyat taraqqiyotining barcha xususiyatlari
tafakkur yordamida bilib olinadi.
Tafakkur narsa yoki hodisa ayrim ayrim elementlari va belgilarining
ajralishidan (analizidan) hamda bir narsa yoki hodisa qismlari o‘rtasida fikran aloqa
o‘rnatishdan, ularni bir butun narsaga birlashtirishdan (sintezdan) iborat. Tafakkur
jarayonida ayrim obyektlarni taqqoslash, ular o‘rtasidagi o‘xshashlik va
umumiylikning, mavhumlik yoki umumiy tasavvurni, ya’ni umumiy xususiyatga ega
bo‘lgan narsa va hodisalar birlashuvini taqqoslashning katta ahamiyati bor.
50
Psixologiya fani tafakkurni ikki turga, ya’ni: nazariy va amaliy turlarga
ajratadi.
Odatda olim, faylasuf, matematik va boshqa umumlashtiruvchi fan vakillarida
nazariy tafakkur ustun bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |