Ta’lim va taraqqiyot

 Namangan davlat pedagogika instituti “Ta’lim va taraqqiyot” ilmiy-uslubiy jurnali
2023-yil 4-son. ISSN: 2992-9008. UDK: 37
 
169 
Annotatsiya: Ushbu maqolada PIRLS xalqaro tadqiqoti tarixi, 
maqsadi, imkoniyatlari va ta'lim tizimidagi ahamiyati haqida so'z yuritiladi. 
Respublikamiz mustaqillikka erishgach, boshlang‘ich sinflar uchun yangi 
dastur va darsliklar yaratildi. O‗quv dasturlari matn asosida ishlashga, matn 
asosidagi turli turdagi topshiriqlar va usullardan foydalanishga qaratilgan. 
PIRLS (Progress in International Reading Literasy Study) — turli 
mamlakatlardagi boshlangʻich sinf oʻquvchilarining matnni oʻqish sifati va 
tushunish darajasini baholovchi xalqaro baholash tizimi. Ushbu turdagi test 
sinovlari har 5 yilda bir marta o‗tkazilishi mo‗ljallangan bo‗lib, 2021- yilga 
mo‗ljallangan tadqiqotda o‗zbekistonlik o‗quvchilarning ishtiroki boshlang‗ich 
sinf o‗qituvchilari zimmasiga katta mas‘uliyat yuklaydi. Bu muhim vazifani 
amalga oshirish o‗qituvchidan ta‘lim- tarbiyaga yangicha yondashishni, 
faollikni talab etadi. Shu o‗rinda xalqaro baholash darajasini belgilovchi 
PIRLSga talabani qanday tayyorlash kerak, degan savol ko‗pchilikni 
tashvishga solmoqda. PIRLSga tizimli tayyorgarlik ko‗rishda sinfdan tashqari 
o‗qish, mustahkamlash, takrorlash darslari va to‗garaklar muhim o‗rin tutadi. 
Bunda talabaning dunyoqarashini kengaytirish, mustaqil fikrlash, obrazli 
tafakkurini rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. 
Kalit so'zlar: PIRLS, tarix, maqsad, xalqaro baholash sistemasi, 
sinfdan tashqari o'qish, dastur. 

Introduction 
Reading literacy is one of the most important abilities that students 
acquire as they progress through their early school years. It is the foundation 
for learning across all subjects, it can be used for recreation and for personal 
growth, and it equips young children with the ability to participate fully in 
their communities and the larger society. Based on the decision No. 997 of the 
Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan ''On measures to organize 
international studies in the field of education quality assessment in the public 
education system'' adopted on December 8,2018, the quality of education in 
our country a lot of work is being done to prepare for international research in 
the field of evaluation and to achieve effective results.
Progress in international reading literacy study (PIRLS) is a large-scale 
assessment that measure how effective countries are in teaching reading 
literacy. 
Since 2001, PIRLS has been administered every 5 years, with the 
United States participating in all past assessments. In PIRLS, fourth-grade 
students complete a reading assessment and a questionnaire that addresses 
their attitudes toward reading and their reading habits. In addition, 

---