Ta‟lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

Kodlarning GSM radiokanallarida qo„llanilishi. Goleyning kengaytirilgan kodi (24, 12, 8) aniqlik nazoratining bir standart bitiga qo‗shish orqali hosil bo‗ladi. Goleyning qisqartirilgan kodi (18, 6, 8) kengaytirilgan koddan eng katta chap olti bitni ayirish natijasida hosil bo‗ladi.
Harakatlanuvchi aloqali GSM radiokanallarida o‗rama va blokli kodlar ketma-ketlikda qo‗llaniladi. Ketma-ketlikda qo‗llash shakllangan xatolar paketini yakka xatolarga aylanishini ta‘minlaydi. O‗rama kodlar yakka xatolar bilan kurashishning kuchli vositasi hisoblanadi, blokli kodlar esa tahrirlanmagan xatolarni aniqlash uchun qo‗llaniladi.
Blokli kod (n, k, t) k axborot belgilarini (n-k) aniqlik belgilarini qo‗shish, shuningdek, t xatolik belgilarini tahrirlash yo‗li bilan shakllantiradi.
O‗Kning asosiy hususiyatlaridan biri k birligi hisoblanib, bu birlik kodli cheklanishning uzunligi bilan ataladi va mazkur axborot belgisi chiquvchi belgilarning qanday maksimal soniga ta‘sir qilishini ko‗rsatadi. Amalga oshirish nuqtai nazaridan, Viterbi algoritmiga nisbatan O‗Klarni ochish murakkabligi eksponensial ravishda kodli cheklash uzunligining oshishi bilan o‗sib boradi, bunda k belgilari kichik bo‗ladi va 3^-10 intervalida yotadi.
O‗Kning kamchiligi shundaki, ular xatolarni aniqlay olmaydi. Shu sababli GSM standartida xatolarni tashqi aniqlash uchun (2, 1, 5) o‗rama kod asosidagi blokli kod qo‗llaniladi. Faqatgina kanalda yakka (tasodifiy) xatolar mavjud bo‗lgan holatda O‘K yaxshiroq natijani ta‘minlaydi. GSMda uchraydigan qotib qoluvchi kanallarda O‗Kni ketma- ketlik bilan birgalikda qo‗llash lozim.
GSM standartli harakatlanuvchi aloqada quyidagi halaqitga qarshi kodlar ishlatiladi:

• 
  davriy kod (53, 50), d₀ = 3 kodli masofa bilan;
  
• 
  o‗rama kod (2, 1);
  
• 
  ketma-ketlik (nutqli rejimda).
  
• 
  Fayra kodi (x²³ + 1)(x¹⁷ + x⁹ + 1), k = 184; r = 40;
  

Birinchi uchta kod 10^-3 ketma-ketlikdagi xatolarni topolmasligi mumkin.