Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Аудит сифатининг харакатланувчи омиллари

Аудиторлик фирмасининг этика нормалари		Компания ва аудиторлик гуруҳлари ҳамкорларининг аудит бўйича малака ва сифати
	Аудит жараёни самарадорлиги
Аудиторлар назоратидан четга чиқувчи омиллар	Сифат аудити	Аудит хисоботининг ишончлилиги ва фойдалилиги

МҲКга мувофиқ, аудиторлик фирмаларининг этика (одоб ахлоқ ) меъёрлари фирма рахбарияти қуйидагиларни бажарганда аудит сифатига ижобий тасир қилади:

• 
  текширув давомида этика нормаларига амал қилиш , бу аудитда қадирланади ва тақдирланади ;
  
• 
  тўғри харакат қилишга жамоатчилик манфаатлари нуқтаи назаридан алоҳида этибор бериш индивудал аудиторларни ҳам аудиторлик фирмаси обрўси ҳам ошишига ва сақланиб қолишига ёрдам беради;
  
• 
  аудиторлик фирмалари ходимлари юзага келган мурракаб муаммоларни хаал қилиш учун этарли вақт ва ресурсларга эга бўлишни таминлаш;
  
• 
  пул масалалари аудит сифатига салбий тасир қилинмаслигини таминлаш;
  
• 
  ҳамкор(шерик)ларнинг устуворлигига тасир этиш (ёрдам бериш )ва рахбариятнинг мураккаб масалаларда уларнинг касбий мулоҳазаларини қўллаб - қуватлаш бўйича эчимини қидириш;
  
• 
  аудиторлик фирмаси қарорлар қабул қилиш учун жойларда сифат назоратига эга бўлишини таминлаш;
  
• 
  шахсий тафсифларга ёрдам берувчи сифат ва компецацияларни баҳолашни стемуллаштириш;
  
• 
  аудит сифатини таминлаш аудиторлик фирмаси доирасида кузатиб борилади;
  

МҲК аудиторлик фирмаларининг ходимлари фаолиятининг қуйидаги турларида иштирок эцалар , аудитнинг сифатига ижобий тасир этишини такидлайди:

• 
  мижозлар бизнесларини тушуниб этиш ва аудиторнинг этика стандартларига амал қилиш;
  
• 
  касбий спектизм ва текширув давомида аниқланган масалаларни халн қилиш;
  
• 
  аудит текшируви ўтказаётган ходим тегишли иш тажрибасига эгалиги, аудиторлар тегишли равишда катта аудитор томонидан назорат қилинадилар;
  
• 
  ҳамкорлар ва менежерлар кичик аудиторларни қўллаб қувотлайдилар ва шунга ўрганиш (ўқиш ) имконияти бор;
  
• 
  ўқиш жараёнида иштирок этиш аудиторнинг бухгалтерия хисобини тушунишига хамда турли хил тармоқлар хусусиятлари бўйича масалаларга ёрдам кўрсатиш;
  

МҲК агар жойда қуйидаги тадбирлар ва жараёнлар мавжуд бўлса , аудитнинг ўзи сифатни текшириш учун ижобий томонга муҳим хисса қўшади деб тан олади:

• 
  аудитнинг метадалогияси қуйидаги структура ( тузилма ) ларга эга;
  
• 
  аудитни режалаштиришда шериклар ва менежерларни ғайрат билан ишлашга чақиради;
  
• 
  етарлича тегишли аудиторлик далилларини олиш учун процедуралани ишлаб чиқишда самарадорликни таминлайди;
  
• 
  аудиторлик текшируви учун тегишли хужжатларни талаб қилади;
  
• 
  аудит стандартларига риоя қилисгни таминлайди лекин каспий мулохазаларини суистемол қилмайди (чалғимайди);
  
• 
  аудит дастури самарали кўриб чиқилишини таминлайди;
  
• 
  аудит сифатини назорати процедуралари самарали , тушунарли ва мақбул бўлиши лозим;
  
• 
  аудиторлар нотаниш вазиятга дуч келиб ёрдамга ёки рахбариятга мухтож бўлганликларида сифатни техник жихатдан қўллаб қуватлашҳа имкон берилади
  
• 
  аудиторнинг яхлитлигича (умумийлигича ), холислиги ва мустаққилигича ёрдам бериш билан этика нормалари хабар қилинади;
  
• 
  аудиторнинг далиллар йиғиши молиявий қийинчиликлар билан чекланмайди.