Ta'limi vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi asqar n ig ‘m atov

mln kishi
y i l l a r
8-rasm. Dunvo bo‘vicha saw ohlarnine ko‘oavishi.

---

---

Nazariy qism. Ekoturizm  — m ustaqil fan sohasi
6 3
Afrikaning hayvonot dunyosiga boy savannalari bu sohada yetakchilik 
i|ilmoqda. Statistika bo'yicha rivojlanayotgan davlatlar orasida Keniya, 
T anzaniya, Ekvador, K osta-R ik a, N ep al, tez s u r’atlard a yuqori 
iqtisodiy k o :rsatkichlarga ega b o ‘lib borayotgan Avstraliya, Yangi Ze- 
landiya va Jan ub iy A frika R espublikasi (JAR) ham y etak ch ilar 
qatoridan o ‘rin olm oqda. Ayrim davlatlardagi ekoturistik holat:
Yevropa mamlakatlari.
U lar m o‘tadil yoki dengiz ta’siridagi yumshoq 
iqlim mintaqasida joylashgan. Yevropa jahonning asosiy turistik rayoni 
hisoblanadi. Turizm ning rivoji nafaqat chiroyli tabiati va qulay iqlim 
sharoiti, balki turistlar uchun yaxshi tashkil etilgan servis bilan ham
ajralib turadi. Ekoturistik nuqtayi nazardan Yevropaning aksariyat qismi 
mo‘tadil mintaqada joylashgan b o ‘lib, faqatgina shimoliy qismi subarktik 
va arktik mintaqaga, junubiy qismi subtropik mintaqaga kiradi. 0 ‘rta 
yer dengizi atrofi dam olish uchun qulay iqlimga ega uchta yarim 
orollardan iborat (Pireney, A pennin, Bolqon).
Yevropaning rivojlangan davlatlari va Shimoliy Amerika m am la- 
katlarining ekoturistlari k o ‘pincha o ‘z m am lakatlarida ekoturistik 
sayohat uyushtirishadi. Bu bilan ular o ‘z yurti va tabiatiga b o ‘lgan 
m ehr-m uhabbatini kuchaytiradilar. A Q SH ning milliy bog‘lari ekotu- 
ristlarning gavjumligi tufayli ularga borish uchun bir yil aw al buyurtm a 
berish lozim. Afsuski turistlarning «Ona tabiat» q o ‘yniga qilinayotgan 
bosimi doim ham o ‘zini oqlayotgani y o ‘q. C hunki tabiatning «dosh 
berish» m ezoni bor. Bu esa yangi rekreatsion hududlarni yaratish 
chtiyojini tug'dirm oqda va rivojlangan mamlakatlardagi ekoturistlarni 
rivojlanayotgan m am lakatlarga «haydam oqda». Ekoturistlar inson 
«yetib bormagan» tabiatga oshiqadilar. Lekin bugungi kunda bunday 
hududlarning o ‘zi y o ‘q. N isbatan sivilizatsiyadan uzoqroqda saqlanib 
qolgan tabiat burchaklari kundan kunga kamayib borm oqda va ular 
alohida m uhofaza etiladigan tabiiy hududlarga aylantirilm oqda.
Shri-Lanka, Ekoturizmining o ‘ziga xosligi uning mavsumiyligidadir. 
Fevral, m a rt, avgust oylari G ’arbiy Y evropa m a m lak a tla rid an
ekoturistlaming ekvatorga yaqin turuvchi orollaiga oqimi ko‘payadi. Milliy 
turistik bozorda sotuvlar oktabrdan boshlanib, maksimal hajmi yangi yil 
bayram lariga to ‘g ‘ri keladi va m ay oylariga borib pasayib ketadi. 
Dekabming oxiri, yanvar oyining birinchi yarmida Shimoliy Yevropadan 
ekoturistlar soni 30% gacha ortadi. U nda Hind okeani qirg‘oqlaridagi 
go‘zal tabiat va kuchli to'lqinlardan yuzaga keladigan ekstremal holat 
ham turistlarni o ‘ziga jalb qiladi (10-rasm). Rossiyaning «Konnaysans

---