Ta'limi vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi asqar n ig ‘m atov

7 2
EKOTURIZM asoslari
D unyo bo‘yicha eng yirik «Buyuk ipak yo'li» loyihasi qatnashchi- 
lari oldida tashrif buyuruvchilar ynqori b o ‘lgan davlatlarga kirgan 
tu rm ah su lo tlarn i ishlab chiqish m asalasi turibdi. B unda turistik 
marshrutlar quyidagi ko£rinishga ega bo'ladi: Germaniya - 0 ‘zbekiston
Xitoy, Fransiya — Qozog'iston — Xitoy va hokazo. Agar aviata- 
shishlardan tashqari sayyohlarning knndalik harajatlari 5 mlrd AQSH 
dollarga chiqishi hisobga olinsa, ushbu foydaning bir qismi 0 ‘zbekis- 
ton Respublikasiga tegishli b o £lishi mumkin. Xalqaro ekspertlarning 
baholashlariga k o ‘ra, 2020-yilga kelib sayyohlarning asosiy qismi 
an anaviy mamlakatlarga tashrif buyurishadi. Biroq, ularningbirguruhi 
o'zlariga yangi b o ‘lgan marshrutlarni o ‘zlashtirishga harakat qiladilar. 
Hisob-kitoblarga ko‘ra, uzoq masofaga borish um um iy sondan 24% ni 
tashkil qiladi (hozirda bu ko'rsatkich 18% tashkil qilmoqda). BTT 
eksperti Z.Kleverdonning fikricha, «odamlar borgan sari uzoq-uzoqlarga 
sayohat qilishib, o ‘zlarining ta ’tillarini bir necha bosqichga bo'lishadi, 
bunda uning davomiyligini o'zgartirishmaydi».
Rio — 92, Y oxannesburg — 2002, Kvebek — 2002 xalqaro anju- 
m anlarida qabul qilingan hujjatlarning m azm un va m ohiyatidan kelib 
chiqqan holda 0 ‘zbekistonda ekologik turizm ga m ahalliy aholining 
ishtirokini tadbirkorlik asosida jalb qilish dasturi ishlab chiqilm oqda. 
Bu o 'rin d a TASIS tom onidan moliyalashtirilgan G ’arbiy Tyan-Shan 
re z e rv a tin in g b io lo g ik x ilm a -x illig in i saq lash g a d o ir x a lq a ro
(Q ozog‘iston, Qirg‘iziston, 0 ‘zbekiston Respublikalari) davlatlararo, 
tabiiy m uhitni muhofaza qilishga yo‘naltirilgan Xalqaro bankning G E F
dasturlari tahsinga loyiq.
0 ‘zbekistonda 38 mln gektardan ortiq m aydonda ovchilik — ba- 
liqchilik yer maydonlari, jum ladan, 1.0 mln gektar suv fondi yerlari 
mavjud. Respublikamiz faunasi 97 turdagi o ‘txo‘r hayvonlar, 424 tur- 
dagi qushlar, 58 turdagi sudralib yuruvchilar va 83 baliq turlariga ega. 
0 ‘zbekiston Respublikasi F an la r A kadem iyasi B otanika instituti 
m a’lumotlariga qaraganda, 0 ‘zbekistonda hozirgi kunda 4100 dan ortiq 
o ‘simlik turlari mavjud bo'lib, ulardan 9% endemiklar, ya’ni faqat bizning 
yurtim izga xosdir. Bulardan tashqari, 0 ‘zbekiston Osiyoning qoq 
m arkazida, joylashgani bois ekoturizm rivojlanishi u ch u n qulay 
geoturistik sharoitga ega. Tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasining 
m a ’lum otlariga k o ‘ra vatanim izda nodir um um insoniy arxeologik 
topilmalar, paleontologik qoldiqlar, dunyoda juda kam uchraydigan 
geologik kesmalar, 8000 dan ortiq tabiiy yodgorliklar mavjud1.