Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

R
и
= F : (K
айл
+ K
ас
+ A
ном
) 
Bu yerda: R
и
– XYuSning iqtisodiy rentabelligi, 
biznesning rentabelligi; 
F
– yillik foyda; 
K
айл
 – XYuS aylanma kapitalining miqdori 
(qiymatiy baholarda); 
K
ас
– XYuS asosiy kapitalining miqdori 
(qiymatiy baholarda); 
A
ном
 – XYuS nomoddiy aktivlarining miqdori 
(qiymatiy baholarda). 
227 
• bankrotlikning mavjud belgilariga o‘z vaqtida barham 
berishga (moliyaviy mustahkamlik omilini nazorat qilish); 
• investitsiyalarning qoplanish muddatlarini qisqartirishga; 
• ishlab chiqarish va tovarlar sotish xarajatlarini qisqartirish 
evaziga foydaning o‘sishiga. 
Bunda XYuS foydasining o‘sishiga ta’sir qiluvchi barcha 
omillardan faol foydalanmoq lozim. Har bir guruh omillari 
hisobidan foyda miqdori o‘zgarishining hisob-kitobi quyidagi 
tarzda amalga oshirilishi kerak: 
- 
sotilayotgan 
mahsulot 
birligiga 
qilingan 
xarajatlar 
o‘zgarishining foydaga ta’siri. Buni quyidagi tarzda aniqlash 
mumkin: 
∆
F
т
 = (T
о
- T
1
) x Rh
1
 
 
 
Bu yerda: 
∆
F
т
- tannarx omilining ta’siri ostida
foydaning o‘zgarishi (+,-); 
T
о
,T
1
- mos ravishda o‘tgan (bazis) va hisobot
yillaridagi mahsulot tannarxi; 
Rh
1
- tegishli yildagi realizatsiya hajmi.
- baholar o‘zgarishining foyda miqdoriga ta’siri. Bu ta’sirni 
quyidagicha aniqlasa bo‘ladi: 
∆