Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

Soliqlarning turlari – O‘zbekiston hududida olinadigan umumdavlat 
soliqlari, mahalliy soliqlar va yig‘imlardan iborat. Umumdavlat soliqlarining 
tarkibiga yuridik shaxslardan olinadigan daromad (foyda) solig‘i, jismoniy 
shaxslardan olinadigan daromad solig‘i, qo‘shilgan qiymat solig‘i, aktsizlar, 
er osti boshliqlaridan foydalanganlik uchun soliq, suv resurslaridan 
foydalanganlik uchun soliq kabilar kiradi. Mahalliy soliqlar va yig‘imlar mol-
mulk solig‘i, yer solig‘i, reklama solig‘i, avtotransport vositalarini sotganlik 
uchun soliq, savdo-sotiq qilish huquqi uchun yig‘im, shu jumladan, ayrim 
turdagi mahsulotlarni sotish huquqini bueruvchi litsenziya yig‘imlari, yuridik 
shaxslarni, shuningdek, tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi jismoniy 
shaxslarni ro‘yxatga olganlik uchun yig‘im, avtotransport to‘xtash joyidan 
foydalanganlik uchun yig‘im, obodonlashtirish ishlari uchun yig‘imlardan 
iboratdir.
Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarning to‘g‘ri hisoblanishi 
hamda to‘lanishi ustidan so‘nggi (navbatdagi, keyingi) nazorat - davlat 
tomonidan soliq organlari yordamida ikki bosqichda amalga oshiriladi : a) 
korxonalardan bo‘xgalteriya hisobotlari va soliq hisob-kitoblari qabul 
qilinayotganda; b) bevosita korxonaning o‘zida boshlang‘ich buxgalteriya 
hujjatlarini tekshirish yo‘li bilan. 
Sotib olish solig‘i - davlat daromadlarini ko‘paytirish yoki ayrim 
mahsulotlarni ishlab chiqarishni cheklab qo‘yish maqsadida mamlakatda 
ishlab chiqarilayotgan ayrim mahsulotlardan olinadigan soliq. Odatda 
eksportga mo‘ljallangan mahsulotlardan olinmaydi. 
Sotish solig‘i – mahsulotlarning sotish qiymatiga nisbatan foizlarda 
belgilanadigan va ishlab chiqaruvchilar tomonidan to‘lanadigan soliq. 
Aktsizlarning ko‘rinishlaridan biri.
775 
ustidan amalga oshiriladigan nazorat. Nazorat tekshiruv ishlarini amalga 
oshirish davomida bevosita korxonaning o‘zida (hujjatli tekshiruv) yoki 
korxona tomonidan belgilangan muddatlarda taqdim etiladigan va soliq 
organi ixtiyoriga kelib tushadigan bank hujjatlari, buxgalteriya hisobotlari va 
hisob-kitoblari asosida (kameral tekshiruv) amalga oshirilishi mumkin. 
Korxonalar ustidan doimiy nazoratga soliq organlarida har bir soliq turi va 
boshqa majburiy to‘lovlarni hisoblash va kelib tushish ustidan operativ 
buxgalteriya hisobini joriy etish orqali erishiladi. 
Soliq krediti – mintaqaviy soliq organi tomonidan korxonaga 
beriladigan va tegishli shartnoma bilan rasmiylashtiriladigan kredit. Odatda 
investitsiyalar va innovatsion xarajatlarni amalga oshirish uchun 
qaytaruvchanlik va haqlilik asosida beriladi. Qarang: Investitsion soliq 
krediti.