Taqdimot ma’ruzachi: Ibragimov G’ayrat Ablaqulovich

Yaponiya jahon bozorida yetakchi o'rinlardan birini egallashining asosiy sabablaridan biri u tomonidan qo'llanayotgan menejmentning insoniy omilga qaratilgan modelidir.

• Yaponiya jahon bozorida yetakchi o'rinlardan birini egallashining asosiy sabablaridan biri u tomonidan qo'llanayotgan menejmentning insoniy omilga qaratilgan modelidir.
• Yaponiyada milliy xarakterning o'ziga xos alomatlariga mos keluvchi mehnat va hulq usullari vujudga kelgan.
• Yaponlar insoniy resurslarni mamlakatning asosiy boyligi deb hisoblaydilar.
• Xo'jalik yuritishning yapon tizimi tarixan vujudga kelgan guruhli jipslashgan.
• yaponlarni yuqori sifatli mahsulotlarni yaratishga tug'ma intilishi an'analariga suyanadi.
• Iqtisod qilish va tejamkorlik yapon xarakterining ajralib turuvchi alomatlari bo'ladi.
• Iqtisod va tejamkorlikni talab qilish bevosita yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarish bilan bog'langan.

• Menejmentning yapon modeli

Yapon menejmentining mohiyati odamlarni boshqarishdan iboratdir.

• Yapon menejmentining mohiyati odamlarni boshqarishdan iboratdir.

• - Yaponlar mehnatning oldida bosh egadilar.
• - Ularni ko'pincha "mehnatsevarlar" deb ataydilar.
• Yapon xalqi boyliklari iererxiyasida mehnat birinchi o'rinda turadi.
• Yaponlar yaxshi bajarilgan ishdan qoniqishni his qiladilar.
• Ular qat'iy intizom, keskinlik va ish vaqtidan tashqari ishlashga chidashga rozilar.

Yapon modeli	Amerika modeli
Boshqaruv qarori jamoaviy qabul qilinadi	Qaror shaxsan qabul qilinadi
Jamoaviy javobgarlik ustun bo'ladi	Shaxsiy javobgarlik ustun bo'ladi
Boshqaruvning egiluvchan tizimi	Boshqaruvning qat'iy, bir shaklga keltirilgan tizimi
Nazoratni norasmiy tashkil qilinishi	Nazoratnint bir shaklga keltirilgan tadbirlari
Jamoaviy nazorat	Menejmentning shaxsiy nazorati
Xodim ishini sekinlashtirilgan holda baholanishi va xizmatdagi o'sish	Mehnat natijalarini tez baholash, xizmat bo'yicha jadal siljishi
Rahbarning eng muhim sifati- muvofiqlashtirish va nazoratni amalga oshirishni bilish	Rahbarning eng muhim sifati-kasb egasi bo'lish
Boshqaruvni guruhlarga qaratish	Boshqaruvning yakka shaxslarga qaratish
Boshqaruvni jamoaviy uyg'unlikka erishish va jamoaviy natija bo'yicha baholash	Boshqaruvni shaxsiy natija bo'yicha baholash
Qo'l ostidagilar bilan norasmiy munosabatlarni ustunlik qilishi	Qo'l ostidagilar bilan rasmiy munosabatlarni ustunlik qilishi
Xizmat bo'yicha yosh va ish stajiga ko'ra ilgari siljish	Martabani shaxsiy natijalarga bog'liq bo'lishi
Universal turdagi rahbarlarni Tayyorlash	Tor mutaxasissislikdagi rahbarlarni tayyorlash
Guruh ishining natijalari, staj bo'yicha mehnatga haq to'lash	Shaxsiy ulush bo'yicha mehnatga haq to'lash
Firmada uzoq muddatli bandlik	Qisqa muddatga yollash

• Yapon va Amerika boshqaruv modellari

• Menejmentning Yevropa modeli

• Keyingi yillarda jamoaviy ishga katta e'tibor qaratila boshlangan;
• Boshqaruv guruhlari aniq belgilangan;
• Har bir xodim o'z vazifalari va omilkorligi doirasida boshqaruv qarorlarini qabul qiladi;
• G'arbiy Yevropa kompaniyalari boshqaruvni markazlashtirmaslik tamoyilidan foydalanishda amerikali firmalar bilan umumiy alomatlarga egalar;
• G'arbiy Yevropa kompaniyalarida ishlab chiqarish bo'linmalari amerikaliklarnikiga qaraganda katta rol o'ynaydi;
• XX asrda davlat tomonidan tartibga solish nazariyasi g'oyatda muhim rol o'ynagan;
• Boshqaruvning ikkita modelida yorqinroq o’z aksini topgan:
• "ijtimoiy-bozor xo'jaligi" (GFR);
• "ijtimoiyizmning shved modeli".

• ijtimoiy-bozor xo'jaligi" (GFR):

• Erxard tomonidan ishlab chiqilgan;
• uning asosiga Keynsning vositali tartibga solish nazariyasi qo'yilgan;
• Erkin bozor iqtisodiyoti:
• a) xususiy mulkchilik;
• b) bozorni davlat tomonidan himoyalanishi;
• c) harakatlar erkinligi asosida amalga oshirilgan.
• - "ijtimoiy bozor xo'jaligi" konsepsiyasi o'z ichiga ikkita asosiy qoidani oladi:
• xo'jalik yuritishning barcha sohalarida davl at tomonidan tartibga solishni kuchayishi;
• Direktiv (yo'riqnomaviy) rejalashtirishning o'rniga indikativ rejalashtirishni kiritish.

• b) "ijtimoiyizmning shved modeli“:

• model muallifi - Nobel mukofoti laureati Gunnar Myurdal;
• ijtimoiy bozor xo'jaligi, ijtimoiy tartibga solinadigan iqtisodiyot va ijtimoiy sheriklik nazariyalariga asoslangan;
• model Erxardning ijtimoiy bozor xo'jaligi konsepsiyasiga ko'proq o'xshash;
• tartibga solinadigan iqtisodiyotning asosiga aholidan olinadigan to'g'ridan to'g'ri va vositali soliqlar tizimi qo'yilgan.