Tarbiya fanini o

InMsonga g‘oyaviy ta‘sir ko‘rsatish omillari: (vaqt omili, ish vaqti, bo‘sh vaqt) 
G‘oyaviy ta’sir yo‘nalishlari: aqliy, axloqiy,mehnat, estetik,jismoniy 
G‘oyaviy ta’sir shakllari: individual, jamoaviy, ommaviy 
G‘oyaviy ta’sir uslublari: tushuntirish, ishontirish. 
Milliy g‘oyani amalga oshiruvchi sub’ektlar: oila, mahalla, jamiyat, OAV, Armiya , demokratik harakatlar. 
Mafkuraviy jarayonlarni muvofiqlashtirish: G‘oyaviy ta’sir;ma’na-
viy,ma’rifiy, g‘oyaviy tarbiya; Sotsial institutlarning mafkuraviy tarbiya sub’ektlari: Mafkuraviy ta’sir tamoyillari; uzluksizlik, tizimlilik, kompleks yondoshuv, ta’sirchanlik, hozirjavoblik, konkretlik.Oila,maktabgacha tarbiya muassasalari, uzviy ta’lim maktablari, o‘rta
maxsus va OO‘YUlari, mehnatjamoalari, jamoat tashkilotlari, madaniy ma’rifiy uyushmalar.Milliy g‘oyani amalga oshirishda uzluksiz ta’lim tizimi va turlari: Maktabgacha ta’lim, umummiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus, kasb hunar ta’limi, Oliy ta’lim, Oliy o‘quv yurtidan keyin-gi ta’lim, Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash, maktabdan tashqari ta’lim. 
Tarbiya nima? Agar tarbiya tushunchasining tub ma’nosiga e’tibor beradigan bo‘lsak, bu - insonning o‘zi va o‘z xulqi haqidagi tasavvurining to‘g‘ri va xolis bo‘lishini ta’minlovchi murakkab 
jarayondir. Ya’ni, tarbiyalangan odam tarbiyasiz odamdan shunisi 
bilan farq qiladiki, birinchisi u o‘zining kim ekanini anglaydi, o‘zini afsuski, o‘z amallari nafaqat o‘zgalarga, xattoki, o‘ziga ham ziyon, 
befoyda, bema’ni ekanini bilmaydi. SHundan kelib chiqib, har 
qanday tarbiyaning bosh mezoni tarbiyalanuvchida o‘zi va o‘z fazilatlari haqida to‘g‘ri tasavvurlarni shakllantirishdan iborat deyish 
mumkin. 
Har bir davrning o‘ziga xos tarbiyaviy usul va vositalari bo‘ladi. Qadim zamonlardan tarbiya yosh avlodning keksa avlod tajribalarini o‘zlashtirish shakllaridan biri sifatida qarab kelgan. Tarbiya asosan mehnat faoliyati(ovchilik, chorvachilik,dehqonchilik va shu kabi)jarayonida, marosimlar o‘tkazish vaqtida amalga oshirilgan. U asosan
jismonan baquvvat bo‘lishga qaratilgan. Psixolog D. Elkonin bolalar o‘yini tarixini tahlil qalib, taraqqiyotning ma’lum davriga qadar 
umuman bolalar o‘yini kategoriyasining o‘zi bo‘lmaganini isbot 
qilgan. Lekin o‘sha paytlarda kattalarning bolalarga ta’siri bevosita bo‘lib, tarbiya jarayoni hozirgidan farqli sharoitlarda kechgan.Mehnat faoliyatining ko‘pqirrali bo‘lgani va murakkablashib borishi bois kattalar bilan bolalar o‘rtasidagi munosabatlarda ro‘y bergan o‘zgarishlar tufayli o‘ziga xos bolalar jamiyati paydo bo‘lgan va bu jamiyat 
a’zolari kattalar tajribasini o‘zlashtirishning o‘z hayoti va faoliyatini takomillashtirib borgan. Bu birinchi navbatda kasbhunar turlarning ko‘payishi va takomillashib borishi bilan ham bog‘liq bo‘lgan.