Tarix falsafasi va tarix o’qitish metodologiyasi

1 -MAVZU: Uyg’onish va ma’rifat davri tarix falsafasi
falsafasi
Asosiy savollar:
1.Gumanizm, reformatsiya, yangi inson idealining shakllanishi.
2.Uyg’onish davri tarixchiligi.
3.Tarixiy vaqtning ochilishi.

Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar: Uyg’onish davri dunyoqarashining tavsifiy xislatlari. Uyg’onish davri insonparvarligi. Jamiyat va shaxs. Uyg’onish davri tarixchiligi. Tarixiy vaqtning ochilishi (kashf qilinishi). Uyg’onish davrida tarixiy fikrning asosiy yo’nalishlari. A. Valla. F.Patritsi. L.Leruaa. N.Makiaveli. J.Boden.Gumanizm, reformatsiya, yangi inson idealining shakllanishi. Katolitszm inqirozi shu darajada jiddiy tus olib, chuqurlashib bordiki, xristian dinida paydo bo’lgan yangi oqim – protestantizm va qudratli Reformatsiya harakatining vujudga kelishi sabab bo’ldi.
2-MAVZU: Yevropa mamlakatlarining Yangi davr tarix falsafasi va metodologiyasi
Asosiy savollar:

1. 
   Ilmiy tarix. “Tarixiy idrok tanqidining”yakunlari.
   
2. 
   Fikrlashning postmodernistik uslubi.
   

3. Nemis tarix falsafasi


Mavzuga oid tayanch tushuncha va iboralar: Ilmiy tarix. “Tarixiy idrok tanqidining” yakunlari. Fikrlashning postmodernistik uslubi. “Hayot falsafasi” paradokslari. F. Nitsshe. A.Bergson evolyutsionizmi. Neokantlik tarixiy nominalizmi. Neokantlikning Baden maktabi: V. Vindel’band, G. Rikkert. Tarix va ratsionallik. M. Veberning “tushunuvchan sotsiologiyasi”. Neogegel’yanlik. B. Krone: Tarix va falsafa. Tarix va tabiat. Tarix muxtoriyati. R. Dj. Kollingvud. Neopozivitizm tarixiylik bilan bahsda. K.Popper “tarixiylik qashshoqligi”. V. B. Galli, A. K. Danto. X. Feyn. Lokal sivilizatsiyalarning tarixiy konsepsiyalari.
2-MAVZU: Islom ilohiѐti va tarix falsafasi


Reja:

1. 
   Islom dini kelishi arafasida arablarda yakkaxudolik g’oyalari. Payg’ambarimizning shajaralari va tavallud topishlari hamda birinchi vahiy kelishi va Payg’ambarimiznig hijratlari
   
2. 
   Qur’oni karim – Allohning muqaddas kitobi. Qur’onning sahifalanishi va oyatlari soni. Xulafoi Roshidin va xalifaliklar davri
   
3. 
   Islom dinida falsafaning o’rni va islom falsafasining paydo bo’lishi. Kalom ilmida Ash’ariya ta’limoti tarixi va uning vakillari. Kalom ilmida Moturidiy ta’limoti va uning vakillari.
   
4. 
   Mo’’taziliya ta’limoti tarixi va uning rivojlanishi. Mo’’taziliya ta’limoti vakillari va ularnig aqidaviy qarashlari. Xavorijlar haqida ma’lumot
   
5. 
   Islom dinida movarounnahrlik faylasuflar: Abu Nasr al-Farobiy, Ibn Sino -2-