Tarix o'qitish metodlarining klasifikatsiyasi tarix o'qitishning og'zaki va ko'rgazmali usullarui

Ko’rsatmali qurollardan foydalanishning metodik usullari.

Tarix o’qitishda qo’llaniladigan — tasviriy ko’rsatmali vositalar ichida o’quv suratlari muhim o’rin tutadi. Suratlar o’rganilayotgan voqealar va hodisalar haqida o’quvchilarda yorqin tasavvur hosil bo’lishiga yordam beradi. Tarixiy mavzularga bag’ishlangan suratlar mazmuni va xarakteriga qarab quyidagi turlarga bo’linadi:

1. Voqelik suratlari. Ularda muhim voqealar, ijtimoiy hayotdagi noyob faktlar, harbiy harakatlar yoritiladi. Masalan, bu suratlar o’qituvchidan voqeani yorqin hikoya qilib berishni, voqeaning rivojlanishi va undagi dramatizmni ochib berishni talab etadi. SHundagina kartina o’quvchilarga ahloqiy va g’oyaviy ta’sir etishi mumkin.

• 1. Voqelik suratlari. Ularda muhim voqealar, ijtimoiy hayotdagi noyob faktlar, harbiy harakatlar yoritiladi. Masalan, bu suratlar o’qituvchidan voqeani yorqin hikoya qilib berishni, voqeaning rivojlanishi va undagi dramatizmni ochib berishni talab etadi. SHundagina kartina o’quvchilarga ahloqiy va g’oyaviy ta’sir etishi mumkin.

• 2. O’rganilayotgan davr uchun tipik bo’lgan voqealarni aks ettiruvchi suratlar. Masalan, «Qadimgi Gretsiyada qul savdosi». Suratning bu turi katta bir voqeani yoki uning bir ko’rinishini o’rganish bilan bog’liq bo’lgan hamma savollarga javob bera­di. Ular ustida o’quvchilarning faol mustaqil ishlarini tashkil etish xam mumkin.

3. Qadimgi shaharlar, qurilishlar, me’moriy yodgorliklari yoki ularning ansambli tasvirlangan tarixiy suratlar. Masa­lan, “Qadimgi dunyo tarixi” darsligida berilgan «Afina Akropo­li» va boshqalar. Kartinalarning bu turini o’qituvchi o’quvchilarga mufassal tasvirlab tushun­tirib beradi. Masalan, o’quvchilarni Akropolga xayolan ekskursiya qildirish.
4. Tarixiy portretlar. Ular ustida o’quvchilar mustaqil ish olib boradigan bo’lsa, ular tarixiy shaxslarning hayoti va faoliyatini og’zaki yoki yozma ravishda hikoya qilib beradi.