Tarixi (XIX asrningikkinchi yarmi XX asr boshlari)

Katorga - ... 1899-yil 20-iyunda
О ‘zingizn i sin ang!
N. Korolkov - ... 1898-yil 25-iyunda
Qo‘zg‘olonchilarning| ^ 898-yilda Andijonda boshlangan qo‘zg‘olon ham xatolari oTkaning boshqa joylarida boTib oTgan qo‘z-
— g‘olonlar singari mustamlakaehi hukumatning
harbiy kuehlari tomonidan bostirildi. Qurolsiz qo‘zg‘olonehilar yaxshi qurollangan mustamlakaehilarga qarshi kurashlarda g‘alaba qilishi amri- mahol edi. Bu qo‘zg‘olonni magTubiyatga olib kelgan sabablardan biri uning oTka bo‘ylab keng yoyilib ketmaganligi va mahalliy aholining bareha tabaqalari unda ishtirok etmaganligi boTdi.
Qo‘zg‘olonehilar mustamlakaehilarga qarshi qaratilgan harakatlari bilan eng avvalo oTkadagi jabr-zulmga ehek qo‘yilishiga erishmoqehi boTgan edilar. Qo‘zg‘olonni tashkil qilishdan boshlab unga boshehilik qi- lishgaeha qat’iy tartib va intizom yo‘qligi qo‘zg‘olonehilar magTubiya- tiga yana bir sabab bo‘ldi. Qo‘zg‘olon ko‘targanlarning tarqoqligi, aniq reja ishlab chiqilmaganligi, hamma bir vaqtda ko‘tarilmaganligi ularga pand berdi. Xususan, Ketmontepa va Ko‘gartdagi odamlarga boshchilik qilgan Chibil bodisi Dukchi eshonga zudlik bilan qo‘shilish o‘rniga atrofida joylashgan mustamlakachilarga qarshi kurash olib borishga harakat qilib taktik xatoga yo‘l qo‘ydi. Aholining ayrim tabaqalari qo‘zg‘olonga qodqqanidan, ba’zilar qo‘zg‘olon g‘alaba qozonishiga ishonmagani uchun qo‘shilmadi.
Dukchi eshonning yetarli darajada tayyorlanmay, harbiy sohadan be- xabar, yaxshi qurollanmagan muridlari bilan ochiqchasiga qo‘zg‘olon kodarganligi mustamlakachilaming qo‘zg‘olonni osonlik bilan bostirishi- ga imkon berdi. Odkada hukmron bo‘lib olgan mustamlakachi hukumat qo‘zg‘olonni bostirishga erishdi. Andijonda ko‘tarilgan qo‘zg‘olon na- faqat Turkiston o‘lkasi ma’muriyatini, balki Rossiya imperiyasi hukuma- tini ham qattiq xavotirga solib qo‘yadi. Qo‘zg‘olondan keyin o‘lkaning har bir hududida norozilik kayfiyatidagi barcha aholini qattiq nazorat- da ushlab turishga qaratilgan choralar ko‘rildi. Har qanday norozilik ko‘rinishdagi harakatlarni ayovsiz bostirishga kirishildi.